Pirke(j) Awot

(hebr., dosł.: Rozdziały Ojców; przen.: Nauki [Sentencje] Ojców; jid. Pirke-Owes); Awot (hebr., Ojcowie; jid. Owes); dziewiąty traktat czwartego porządku Miszny (Nezikin), liczący 5 rozdziałów. Jest jednym z najważniejszych traktatów talmudycznych; prezentuje dorobek etycznej myśli żydowskiej w ciągu ok. 500 lat (od ok. 300 p.n.e. do ok. 200 n.e.). Na wstępie została w nim omówiona ciągłość tradycji („łańcuch pokoleń”) między Mojżeszem i ostatnimi członkami Wielkiego Zgromadzenia, a głównymi autorami Miszny. Następnie cytowane są wypowiedzi i sentencje najstarszych mężów uczonych w Prawie – od czasów Hillela i Szammaja, aż do Gamaliela III; chronologia tych wypowiedzi nie jest jednak ściśle przestrzegana, pojawiają się też sentencje anonimowe. Ostatni rozdział P.A. traktuje o ważności Tory, sposobach jej przyswajania, koniecznych wyrzeczeniach dla jej poznania i korzyściach płynących z jej znajomości (por. studiowanie Tory). P.A. jest jedynym traktatem Miszny, w którym nie pojawia się ani jedna halacha; nie ma doń też Gemary. Od kiedy Żydzi w Babilonii przyjęli zwyczaj czytania po jednym (a później po dwa) rozdziały P.A. podczas szabatowych nabożeństw, przypadających między świętami Pesach i Szawuot (po raz pierwszy informacja o tym pojawia się w źródłach, pochodzących z ok. 850 n.e.), dodany doń został szósty rozdział – Barajta de-Rabi Meir (aram., Barajta Rabiego Meira, współcz. zwana Perek Kinjan Tora = Rozdział dotyczący posiadania Tory), przeznaczony do czytania w ostatni szabat przed Szawuot (por. Szabat ha-Gadol). W rozmaitych środowiskach obowiązywały jednak różne obyczaje dotyczące czytania P.A.: czytano go np. od Szawuot do Sukot, rankiem podczas szacharit albo po popołudniowych modłach (mincha), lub też przed nimi. Sefardyjczycy czytają P.A. zazwyczaj w domu, od szabatu po święcie Pesach do szabatu poprzedzającego Szawuot. W tradycji aszkenazyjskiej obowiązują trzy cykle czytania P.A. – zawsze w synagodze – w szabaty, poczynając od Pesach do tygodnia poprzedzającego święto Rosz ha-Szana. P.A. dał początek Mniejszemu traktatowi talmudycznemu Awot de-Rabi Natan. Jako pierwsi, traktat P.A. na język polski tłumaczyli m.in.: D. Neufeld na początku lat 60. XIX w. (wyd. Warszawa), I. Bernfeld (Drohobycz 1898) i Salomon Spitzer (Kraków 1898). (Zob. też: Abraham Chaim ben Gedalia ze Złoczowa; Caro Józef Chaim; Izaak ben Aaron z Prościejowa; Izaak ben Chaim z Wołożyna; Lewin Joszua Heszel ben Elija Zeew ha-Lewi; Lewinstein Josef ben Abraham; musar; Natan; perek; Rabinowicz Icchak Jaakow z Białej)

Autorzy hasła:

Strona główna Polskiego Słownika Judaistycznego

Serwis wykorzystuje pliki cookie do celów statystycznych. Jeśli się na to nie zgadzasz, wyłącz obsługę plików cookie w swojej przeglądarce internetowej. Rozumiem