سلامت به عنوان يكي از محورهاي توسعه پايدار همواره مورد توجه دست‌اندركاران امر بوده است و دولت‌ها سعي مي‌كنند بر اساس اين شعار سلامتي افراد جامعه را تضمين كنند. بنابراين در برنامه‌ريزي‌هاي كشوري همواره سلامت مردم را در رأس كارهاي خود قرار مي‌دهند زيرا انسان سالم محور توسعه پايدار است. حال با توجه به روزهاي پاياني دولت خاتمي توجه به اين نكته اساسي ضرورت پيدا مي‌كند كه آيا در 8 سال گذشته دستيابي به شعار انسان سالم محور توسعه پايدار محقق شده و آيا به استاندارهاي جهاني در اين زمينه دست يافته‌ايم يا خير؟ طبق اظهار نظر كارشناسان، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تا حدودي توانسته موفق عمل كند و طرح‌هاي پزشك خانواده، بيمه روستاييان و مطرح كردن بحث منشور حقوق بيماران از جمله برنامه‌هاي موفق و نقطه روشن اين وزارتخانه بوده است. اما از طرفي همين كارشناسان خودگرداني بيمارستانها و خصوصي‌سازي در عرصه بهداشت و درمان را از جمله نقاط ضعف اين وزارتخانه اعلام كردند كه همواره اميد دارند در دولت جديد به اين مهم بيش از اين رسيدگي شود.
به گزارش خبرنگار «بهداشت و درمان» خبرگزاري دانشجويان ايران، دكتر عبدالحميد باقري رييس دانشگاه علوم پزشكي شاهرود به برخي از دستاوردهاي مهم بخش بهداشت و درمان در دولت خاتمي اشاره و مي‌گويد: از جمله اين دستاوردها پيشرفت قابل ملاحظه وضعيت بهداشت در روستاها بود، چرا كه در اكثر نقاط كشور پوشش واكسيناسيون تقريبا صد درصد بوده كه اگر معدلي نيز گرفته شود به 95 درصد در سراسر كشور مي‌رسد.
وي تصريح مي‌كند: تقريبا تمامي شاخص‌هاي سلامتي در سطح منطقه جزو كشورهاي شاخص و درجه اول است؛ همچنين در رتبه بندي كه در سطح جهان صورت گرفته در وضعيت قابل قبولي قرار داريم.
رييس دانشگاه علوم پزشكي شاهرود از دستاوردهاي مثبت در بخش بهداشت و درمان را افزايش تخت‌هاي بيمارستاني به نسبت جمعيت بيان كرد.
دكتر باقري خاطرنشان مي‌كند: در سالهاي پاياني خدمت رساني دولت آقاي خاتمي توزيع آمبولانس‌هاي جديد و پيشرفته و افزايش خدمات اورژانس جاده‌اي و 115 در كشور آغاز شده كه تعداد آنها به يكهزار دستگاه مي‌رسد.
عبدالحميد باقري همچنين در خصوص افزايش شاخص‌هاي بهداشتي اظهار مي‌كند: از اوايل پيروزي انقلاب به اين شاخص‌ها توجه جدي شده و در اين مدت 25 ساله نيز روند صعودي داشته است كه در اين هشت سال نيز با شدت بيشتري پيش رفته است.
وي براي نمونه به شاخص‌هاي بهداشتي دسترسي به آب آشاميدني، پوشش واكسيناسيون و خدمات بهداشتي اوليه كه در اكثر روستاهاي كشور قابل دسترسي است، اشاره كرد.
رييس دانشگاه علوم پزشكي شاهرود پيشگيري از وقوع بيماري را نيز در هشت سال دولت خاتمي به نسبت خوب مي‌داند و عنوان مي‌كند: در سالهاي قبل بيماريهاي واگيرداري را كنترل كرديم؛ همچنين فلج اطفال را نيز به طور تحقيقي ريشه كن ساخته‌ايم. برخي از بيماريهاي نوظهور مثل ايدز نيز كه به دليل شرايط فرهنگي مشكلاتي در طرح آن وجود داشت در چند سال اخير اقداماتي در خصوص كنترل و پيشگيري صورت گرفته است.
دكتر كوروش قره گزلي استاد دانشگاه نيز يكي از كارهاي شاخص دولت خاتمي در بخش بهداشت و درمان را افزايش بودجه اين بخش ارزيابي مي‌كند و مي‌گويد: با اين اقدام، ديگر بيمارستانهاي دولتي بيماران را مجبور نمي‌كنند كه در خارج از بيمارستان دارو تهيه و در بيمارستان مصرف كنند.
وي همچنين اعتقاد دارد كه در سيستم اداره آموزش پزشكي و بيمارستانها بايستي بازنگري صورت گيرد تا با ايجاد انگيزه بيشتر در اعضاي هيات علمي و پزشكان، ميزان آگاهي، كيفيت ارائه خدمات درماني - آموزشي و پژوهشي افزايش يابد.
دكتر ابراهيم صدقياني رييس انجمن اداره امور بيمارستانها يكي از دستاوردهاي مثبت دولت خاتمي را چنين بيان كرد: بخش بهداشت و درمان گام‌هاي نسبتا مهمي در جهت اصلاح بيمارستانها برداشته است.
وي اين موضوع را در دو مقوله بررسي كرد و در ادامه خاطرنشان مي‌كند: يكي از آنها اين است كه نظام بيمارستاني از نقطه نظر تجديد ساختار مورد توجه قرار گرفت ولي اين يك رفرم داخلي بود كه اگر تداوم نداشته باشد بي حاصل خواهد بود.
وي در خصوص رفرم داخلي و ساختاري نيز مي‌گويد: بايد تا حدودي مشاركت را در مورد اداره امور بيمارستانها حداقل با دست اندركاران بيمارستاني مانند پزشكان و پرستاران تحقق دهد.
دكتر صدقياني تخصيص اعتبارات كلان به بخش بهداشت را نيز از ديگر دستاورهاي مهم اين بخش خواند و ادامه مي‌دهد: اين براي نخستين بار بود كه رقم بودجه در وزارت بهداشت به صورت قابل توجهي به دو برابر افزايش يافت.
دكتر حسين خدمت از بخش‌هاي موفق اين وزارتخانه را توسعه كمي بيمه‌ها مي‌داند و اضافه مي‌كند: در حال حاضر با شرايطي كه ايجاد شده تقريبا بيمه همگاني شده و كمتر مي‌توان كسي را نام برد كه عضو يكي از بيمه‌هاي معروف نباشد.
استاد دانشگاه علوم پزشكي تهران تاكيد مي‌كند: دسترسي افراد به اقلام دارويي و فرآورده‌هاي مورد نياز بيماران در اين سالها رشد چشمگيري داشته است و تنوع داروهاي مختلفي كه كمتر در دسترس بود، خوشبختانه در حال حاضر در كشور وجود دارد و امكان دسترسي به آن نيز آسان است.
اين استاد دانشگاه علوم پزشكي تهران گفت: ما در خصوص تعرفه‌هاي خصوصي تا چند سال پيش مشكلاتي داشتيم زيرا كه تفاوت خيلي بارزي بين تعرفه‌ها و خدمات درماني در سيستم خصوصي و دولتي وجود داشت و اين تفاوت در برخي اوقات دو تا سه برابر و برخي اوقات نيز تا صد در صد برابر مي‌رسد.
ارزيابي مديريت دكتر پزشكيان
دكتر ابراهيم صدقياني در خصوص مديريت آقاي پزشكيان مي‌گويد: پزشكيان فرد بسيار فعالي است و دائما نيز در مورد اداره بيمارستانها، كنترل بخش خصوصي و كنترل تعرفه‌ها، كنترل كيفيت بيمارستانها صحبت كرده است.
وي در ادامه اضافه مي‌كند: با اين همه فرد نمي‌تواند به تنهايي در سيستم نظامش تاثيرگذار باشد و زماني كه اين رفرم بنيادي در سطح دولت انجام نشود، وزير بهداشت نيز نمي‌تواند كار خاصي پيش ببرد.
دكتر قره گزلي استاد دانشگاه نيز در اين مورد اظهار مي‌كند: پزشكيان سعي زيادي كرد كه نظم و انضباط را افزاش دهد كه تا حدودي نيز موفق بوده است.
دكتر باقري نيز مديريت دكتر پزشكيان را مثبت ارزيابي مي‌كند و مي‌گويد: از آخرين دستاورهاي 4 سال مديريت پزشكيان، بحث پزشك خانواده و سيستم ارجاع است اين كار همزمان در سراسر كشور آغاز شده است.
اين رييس دانشگاه مي‌افزايد: با اجراي طرح حدود 22 ميليون نفر از روستاييان تحت پوشش طرح پزشك خانواده و خدمات بهداشتي درماني قرار مي‌گيرند، بنابراين با اجراي اين طرح تمام روستاييان به بيمه خدماتي كه شهرنشينان دسترسي دارند، دست خواهند يافت.
دكتر حسين خدمت نيز مديريت آقاي پزشكيان را چنين ارزيابي كرد: به نظر من سطح مديريت وي از حد متوسط پايين تر بود و تا حدي نيز مي‌توان گفت ضعيف بوده هرچند كه ايده‌هاي خوبي داشته است.
ويژگي وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي دولت آينده
دكتر حسين خدمت در پاسخ به اين سوال كه وزير بهداشت و درمان دولت آينده را چطور ارزيابي مي‌كنيد؟ مي‌گويد: وزير به تنهايي تعيين كننده نيست ولي بايد فردي برگزيده شود كه با دردها و مشكلات مردم آشنا باشند و آن را بشناسد تا بتواند همكاري دستگاه‌هاي مرتبط را جذب كند.
دكتر باقري نيز دراين باره معتقد است: وزير آينده بايد ارتباط سازنده مثبتي را با ساير سازمانها و نهادهاي دولتي مثل مجلس، قوه قضاييه و مسؤولان ديگر بخش‌هاي مردمي برقرار كند تا بتواند مشكلات و نيازهاي اين بخش را انعكاس دهد و از طريق اين انعكاس و ارتباط، شرايط پيشرفت بخش بهداشت و درمان و پوشش بهداشت و درمان را در تمام اقشار مردم بالا ببرد.
وي خاطرنشان مي‌كند: البته يك پزشك به دليل شرايط كاري با مشكلات مردم كم و بيش آشناست.
دكتر كوروش قره گزلي نيز عقيده دارد: وزير بهداشت دولت آينده بايد سعي كند به جاي تحولات شگرف و ناگهاني، وضعيت موجود را از نظر امكانات بهداشتي، آموزشي، پژوهشي و سطح رفاه پرسنل را افزايش دهد و تا جايي كه ممكن است در سطح بهداشت و پيشگيري از بيماريها فعاليت‌هاي بيشتري داشته باشد.
اين استاد دانشگاه علوم پزشكي شاهرود خاطرنشان مي‌كند: در دولت آينده بهتر است جلسات مشاوره‌اي با اساتيد دانشگاه در خصوص وضعيت بهداشتي صورت گيرد و با همكاري بخش‌هاي مختلف دانشگاه و دستگاه‌هاي اجرايي وضعيت بهداشتي جامعه را مطلوب‌تر كند.
دكتر صدقياني نيز در خصوص ويژگي وزير دولت آينده بيان مي‌كند: بايستي در درجه اول در مورد مسائل پزشك خانواده به رفرم بيمارستاني و مساله مربوط به انفورماتيك در اطلاعات بهداشتي يعني پرونده الكترونيك بيمار، برنامه داشته باشد.
وي در ادامه اظهار مي‌كند: ويژگي ديگري كه وزير بهداشت بايد داشته باشد، وجود يك برنامه همه جانبه است كه اين برنامه بايد بوسيله كارشناسان تاييد شود.
ضعف‌هاي وزارت بهداشت در اين هشت سال
دكتر حسين خدمت تصريح مي‌كند: با وجود دستيابي به موارد مثبت در اين چند سال ولي ما هنوز با آن جايگاهي كه بايد در زمينه بهداشت و درمان دست يابيم فاصله زيادي داريم و اين مساله چشم اندازي است كه تحول جدي‌تري را مي‌طلبد و هيچ وجه براي كشور ما كه ادعا دارد بايد در سطح جهاني درخشش داشته باشد كافي نيست.
اين استاد دانشگاه علوم پزشكي تهران از ديگر موارد منفي را توزيع ناعادلانه خدمات بهداشتي در كشور مي‌داند و مي‌گويد: در برخي از موارد استان‌ها انواع و اقسام سرويس‌ها و خدمات وجود دارد در حالي كه در مناطق ديگر به اين خدمات نياز دارند و خود اين عدم خدمات بهداشتي موجب مي‌شود كه كادر تخصصي و يا حتي پزشك عمومي هم تمايل به كار در روستا نداشته باشد.
حسين خدمت بخشي از توزيع ناعادلانه خدمات بهداشتي را مربوط به نارسايي سيستم بهداشتي و بخش ديگرش را مربوط به نارسايي كل سيستم خدماتي در كشور عنوان كرد.
وي موضوع ديگري را كه در اين مدت مورد توجه قرار نگرفته بود را بهبود كيفي بيمه‌ها مي‌داندو مي‌افزايد: در حال حاضر ما شاهد سيستم فوق العاده تبعيض آميزي در خصوص وضعيت بيمه‌ها هستيم.
اين استاد دانشگاه ادامه مي‌دهد: وضعيت بيمه‌اي ما بايد به گونه‌اي متحول شود كه هر فردي كه دچار بيماري شد بدون دغدغه خاطر و بدون پرداخت هزينه زيادي بتواند از بهترين امكانات بهداشتي - درماني از نظر وضعيت دارو، ويزيت پزشك، عمل جراحي و ... بين يك روستايي و شهري تبعيضي وجود نداشته باشد.
حسين خدمت به ايسنا مي‌گويد: در اين مدت مطمئنا سلامت مردم ارتقا يافته ولي به آن اندازه‌اي كه بايد دست مي‌يافته، نرسيده است.
دكتر عبدالحميد باقري رييس دانشگاه علوم پزشكي شاهرود نيز از چالش‌هاي موجود در وزارت بهداشت را كمبود اعتبارات در اين بخش عنوان مي‌كند و مي‌گويد: اين مشكل فقط مربوط به اين هشت سال و دولت خاتمي نيست بلكه از اول انقلاب در بخش بهداشت و درمان به چشم مي‌خورده است.
وي اطلاع رساني اين وزارتخانه به مردم را نيز ضعف مي‌داندو اضافه مي‌كند: به نظر من خدماتي كه در اين چند سال صورت گرفته به اندازه كافي انعكاس نيافته است در حالي كه اطلاع رساني باعث مي‌شود كه استفاده مناسب تري از خدمات ارائه شود.
باقري مي‌افزايد: اين عدم اطلاع رساني به اين علت بوده كه يك سيستم تبليغاتي و انعكاس اخبار مناسبي در اختيار وزارت بهداشت نبوده است.
دكتر كوروش قره گزلي استاد دانشگاه نيز اعتقاد دارد: در اين هشت سال تسهيلات مربوط به كادر پزشكي به طور كامل اعم از پرستار و اعضاي هيات علمي ارتقا نيافت و از نظر وضعيت تسهيلات زندگي مثل بقيه آحاد جامعه نتوانست پيش رود.
دكتر ابراهيم صدقياني نيز در اين رابطه به ايسنا مي‌گويد: در حال حاضر بزرگترين نارضايتي در سيستم‌هاي مديريتي كشور از بيمارستان‌هاست زيرا در اين اداره اين واحد مهم درماني كه 70 تا 75 درصد منابع ما را مصرف مي‌كند، مردم هيچگونه مشاركتي ندارند و اين بايد در قالب يك ساختار،در دولت آينده شكل گيرد.
رئيس انجمن اداره امور بيمارستانها اظهار مي‌كند: زماني كه بخواهند يك شاخص كيفيتي را اندازه‌گيري كنند بايستي از فردي استفاده شود كه ذي نفع نباشد و بتواند به درستي نظام بيمارستاني را ارزيابي كند كه اين هم متاسفانه در ايران وجود ندارد و ارزيابي‌ها بوسيله خود وزارت بهداشت صورت مي‌گيرد و شاخص‌هاي كيفيتي نيز يا بسيار نادر است و يا اصلا وجود ندارد.
انتهاي پيام
نظرات