İlçenin Tarihi
Bünyan yöresinde yerleşimin M. Ö. 4.000 – 1.200 yıllarında Etilere kadar dayandığı ilçeye bağlı mahallelerdeki mevcut mağara ve kalıntılardan anlaşılmaktadır. Tarih boyunca bölge hangi kültür ve medeniyetin hakimiyeti altına girmişse Bünyan da o kültür ve medeniyetin etkisi altında kalmıştır. Bünyan’da kimliğini koruyan tarihi eserler genellikle Selçuklular dönemine aittir. Sultanhanı ve Karatay mahallelerindeki kervansaraylar önem arz etmektedir.
Bünyan ilçesi idari olarak kurulmadan önce, Sarımsaklı isminde bir nahiye idaresi söz konusudur. Sarımsaklı nahiyesinde 1895 yılında, Osmanlı padişahı II. Abdülhamit döneminde Kaymakamlık teşkil edilmiş ve Padişahın ismine izafeten Bünyan-ı Hamit (Hamidiye) adı verilerek kaza olarak kurulmuştur. Bünyan, Arapça ’da “ bina, yapı’’ anlamına gelmektedir. 1908 yılında Hamit kelimesi kaldırılarak ismi Bünyan olarak değişmiştir ve 1914 yılında mülki olarak Sivas ilinden ayrılıp Kayseri’ ye bağlanmıştır.
Coğrafi Yapısı
Bünyan, İç Anadolu Bölgesinin doğusunda yer almaktadır. İlçenin kuzeyinde Sarıoğlan ve Akkışla, güneyinde Tomarza ve Talas, doğusunda Pınarbaşı, batısında Kocasinan ve Melikgazi ilçeleri ile sınırları olup 1.188 km2 (1.188.000 dekar) yüzölçümüne sahiptir.
İlçenin iklimi karasal iklim olup, yazları sıcak ve kurak, kışları ise soğuk, sert ve yağışlıdır.
İlçenin yerleşim yeri, 1.900m yüksekliği olan Koramaz Dağı’nın kuzey yamaçlarıdır. İlçe merkezinin yüksekliği 1.340 metredir. İlçenin sınırları içerisinde Tuzhisar Mahallesinde Tuzla tabii gölü, Topsöğüt Mahallesinde “Taçın Suyu” ve ilçe merkezinde Boğaz mevkiinden akan “Bükderesi” bulunmaktadır. Ayrıca Pınarbaşı mevkiinde, ilçe merkezine içme suyunun sağlandığı, kaynak bulunmaktadır.
İdari Yapı ve Nüfus
İlçede Kaymakamlık ile birlikte, Jandarma Komutanlığı, Askerlik Şubesi Başkanlığı, Adliye Teşkilatı, İlçe Emniyet Müdürlüğü , Mal Müdürlüğü , Nüfus Müdürlüğü , Milli Eğitim Müdürlüğü , Vergi Dairesi Müdürlüğü , Sağlık Müdürlüğü , Devlet Hastanesi , Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü , Tapu Müdürlüğü , Müftülük , Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğü , Tarım Kredi Kooperatifi Müdürlüğü , Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı , PTT Müdürlüğü , Kayseri ve Civarı T.A.Ş. Elektrik İşletme Şf., Türk Telekom İşletme Şefliği , Pancar Kooperatifi , Kütüphane Memurluğu , T.C. Ziraat Bankası , Denizbank gibi kamu kurum ve kuruluşları bulunmaktadır.
6360 Sayılı On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun (2) , (4) ve (5) fıkrası gereği ilçemiz mülki sınırları içerisinde yer alan (24) köy ve (7) Belde Belediyesinin tüzel kişiliği sona ermiş köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak toplamda (44) Mahalle Muhtarlığı teşkil edilmiştir.
İlçenin 2018 yılı TÜİK verilerine göre, genel nüfusu 31.497’dir.
Sosyal Yapı
İlçe genelinde okullaşma oranı Okul Öncesi Eğitimde % 28, İlkokul, Ortaokul ve Liselerde %90’dır.
İlçede Sağlık Hizmetleri, İlçe Sağlık Müdürlüğü koordinasyonunda, Kayseri Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğine bağlı Devlet Hastanesi, Kayseri Halk Sağlığı Müdürlüğüne bağlı Bünyan Toplum Sağlığı Merkezleri aracılığıyla yürütülmektedir.
İlçede bulunan tarihi ve turistik yerler içerisinde en dikkat çekenleri, Selçuklu Sultanı I.Alaeddin Keykubat zamanında 1232-1236 tarihleri arasında yaptırılan Sultanhanı kervansarayı, Selçuklu Vezirlerinden Celalettin Karatay zamanında 1240 tarihinde yaptırılan Selçuklulardan kalma Karatay kervansarayı ve H.734 (M.1333) yılında İlhanlı valilerinden Tac-ı Kızıl oğlu Emir Zahireddin Mahmud tarafından yaptırılan ilçe merkezindeki Ulu Cami(Cami Kebir)’dir.
İlçe merkezinde ikamet eden bazı vatandaşlarla, bağlı mahalleler de yaşayan halkın büyük bir kısmı çiftçilik ve hayvancılıkla uğraşmaktadır. Bu işle uğraşmayanlar genelde kamu veya özel kuruluşlar ile inşaat sektöründe çalışmaktadır.
Ekonomik Yapı
İlçe ekonomisinde tarım ön plandadır. İlçenin her bölgesinde hububat ve yem bitkileri yetiştiriciliği ve hayvancılık yapılmaktadır.
İlçe genelinde tarla ürünleri ekiliş alanı 335.473 dekardır. Toplam arazinin 115.450 dekarı nadas alan, 7.500 dekarı yem bitkileri, 5939 dekarı meyve ve sebze üretimi için kullanılmaktadır.
İlçedeki büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık, arıcılık ve kümes hayvancılığı ile uğraşılmaktadır.
Mahalli İdareler
Bünyan Belediye Teşkilatı 1868 yılında kurulmuş olup, belediye hizmet alanı içerisinde 6360 Sayılı On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun (2) , (4) ve (5) fıkrası gereği (45) Mahalle Muhtarlığı bulunmaktadır.Mahalle muhtarları iletişim bilgileri şu şekildedir:
Mahallesi |
Muhtarın Adı Soyadı |
Cep Telefonu |
Ağcalı |
İsmail TURGUT |
0 543 943 91 87 |
Akçatı |
Zafer MEMİŞ |
0 533 324 27 75 |
Akmescit |
Fahrettin KILIÇ |
0 537 621 76 69 |
Asmakaya |
Emin OĞUZ |
0 538 498 62 73 |
Bayramlı |
Mehmet KESKİN |
0 536 559 35 14 |
Burhaniye |
Osman TOPRAK |
0 537 317 81 18 |
Büyüktuzhisar |
Mehmet KÖSE |
0 543 856 61 70 |
Camiicedit |
Mehmet CURA |
0 537 296 46 92 |
Camiikebir |
Fevzi PINARBAŞI |
0 506 988 00 05 |
Cumhuriyet |
Ömer ERDEN |
0 536 828 86 36 |
Dağardı |
Noman BAŞPINAR |
0 537 626 61 93 |
Dervişağa |
Tolga ÇAKMAK |
0 554 310 32 58 |
Doğanlar |
Mustafa ÇAP |
0 539 221 41 32 |
Ekinciler |
Ahmet VURMAZ |
0 537 440 91 98 |
Elbaşı |
Ramazan TEK |
0 544 833 11 27 |
Emirören |
Nevzat DÖNMEZ |
0 533 770 06 93 |
Fatih |
Hayrettin AYDENİZ |
0 536 376 29 40 |
Gergeme |
Mustafa CİVELEK |
0 537 629 17 79 |
Girveli |
Emrullah ERCİYES |
0 536 464 22 68 |
Güllüce |
Rifat ODABAŞI |
0 535 377 45 38 |
Hezarşah |
Enver ÇELEBİYILMAZ |
0 533 511 06 40 |
İbrahimbey |
Refik VAROL |
0 536 655 06 43 |
İğdecik |
Osman AYHAN |
0 537 476 77 84 |
Kahveci |
Zeynel Abidin YAVUZ |
0 533 494 35 42 |
Karacaören |
Hüseyin ÖZTOPRAK |
0 506 178 16 39 |
Karahıdır |
Hüseyin Hulusi BARLAS |
0 530 300 36 47 |
Karakaya |
Mehmet ÖZTÜRK |
0 534 835 80 49 |
Karatay |
Mehmet MEDET |
0 530 691 89 11 |
Kardeşler |
Harun BALCI |
0 537 372 59 83 |
Koyunabdal |
Murat ERDOĞAN |
0 536 375 74 92 |
Köprübaşı |
Levent METE |
0 507 916 23 08 |
Kösehacılı |
Erkan URAL |
0 539 635 38 25 |
Musaşeyh |
Ahmet Berrahi SARIKAYA |
0 536 476 31 06 |
Pirahmet |
Tekin CEPLİ |
0 535 955 37 99 |
Sağlık |
Gökhan ÇOLAK |
0 506 674 12 44 |
Samağır |
Bahattin ÖZPOLAT |
0 537 960 42 33 |
Sıvgın |
Mustafa MEMİŞ |
0 507 918 19 16 |
Sultanhanı |
Hayati COŞKUN |
0 542 561 51 99 |
Sümer |
Soner KENDİR |
0 554 631 13 55 |
Topsöğüt |
Abdullah MERTOĞLU |
0 535 298 59 19 |
Yağmurbey |
Ömer MUTLUTÜRK |
0 532 566 41 45 |
Yakutiye |
Mustafa ARSLAN |
0 536 335 83 19 |
Yavuzselim |
Hanife ÇAKMAK |
0 530 109 88 18 |
Yenisüksün |
Üstün DURNA |
0 530 933 96 65 |
Yenice |
Emre ADIYAMAN |
0 555 013 38 38 |
Yünören |
Uğur ULUSOY |
0 538 609 06 30 |