INTERVIEWTJEERD JEGEN, CEO HEMA
Hema-topman Tjeerd Jegen: ‘Als de nieuwe eigenaar Hema opnieuw in schulden steekt, stap ik op’
De sfeer in de directiekamer van Hema is opgelucht,zegt Hema-topman Tjeerd Jegen. Het bedrijf viel deze week weliswaar in buitenlandse handen, maar de enorme schuldenberg is verkleind. Waar ligt de toekomst voor Hema? En wie wordt de nieuwe eigenaar?
Het was een turbulente week voor u: buitenlandse schuldeisers – merendeels Amerikanen – verwierven alle aandelen van Hema, de huidig eigenaar Marcel Boekhoorn verliest 115 miljoen euro, en Hema’s schuldenlast daalt van 750- naar 300 miljoen euro. Hoe is de sfeer nu in de directiekamer?
‘Blij, positief, opgelucht vooral. In de 5,5 jaar die ik hier nu zit, heb ik Hema’s schuldenlast altijd als een enorm zwaard van Damocles ervaren. Laat ik duidelijk zijn: zonder deze schuldenverlichting was het slecht met ons afgelopen. Nu zit Hema weer in gezond financieel vaarwater, en kunnen we verder. Het is wel heel jammer dat dat niet kon met Marcel Boekhoorn (die een andere uitkomst voorstond, red.). Maar mijn verantwoordelijkheid is de continuïteit van het bedrijf.’
Hoe ziet die toekomst eruit? De coronacrisis heeft een forse bres in de omzet geslagen, en de tweehonderd buitenlandse winkels moesten maandenlang dicht. Is het nu een tijd van herstel, of gaat Hema verder op dezelfde weg als de afgelopen jaren: snelle Europese uitbreiding?
‘De coronacrisis heeft een groot gat geslagen. In Nederland, waar Hema ruim 70 procent van haar omzet boekt, daalden verkopen met een kwart. Maar we klimmen ook onverwacht snel uit de crisis. De laatste weken liggen verkopen weer op het niveau van vorig jaar. Bij vooral kleine winkels in Nederland, België en Frankrijk zie ik cijfers die ik nog nooit gezien heb. Ik denk dat klanten het fijn vinden dat ze bij ons veel verschillende spullen vinden – van kleding tot huisraad en etenswaren – en dus niet te lang in meerdere drukke winkels hoeven doorbrengen. En het feit dat onze producten in steeds meer supermarkten liggen, waar mensen tijdens de crisis bleven komen, heeft ook geholpen.’
Dus Hema trekt verder Europa in?
‘Wij hebben een jaar geleden besloten andere keuzen te maken. In Frankrijk hebben we voldoende eigen winkels. In Duitsland willen we nog wel een aantal steden in, zoals München en Hamburg. Maar verder bouwen we de buitenlandse expansie met eigen winkels af. In plaats daarvan willen we landelijke dekking bereiken door samenwerking met partners. In Nederland liggen onze producten in veel Jumbo-supermarkten, in Frankrijk werken we al samen met Carrefour, Casino, Franprix en Géant. We zijn in gesprek met andere Europese supermarktketens, en ook met benzinestations. Het geld dat we besparen, steken we in Nederlandse vestigingen. Zoals in Hema Keuken, het nieuwe vers- en restaurantconcept in grotere winkels.’
Is er wel zo veel te besteden? De schuldenlast is verminderd, maar Hema moet nog altijd 28 miljoen euro per jaar aan rente betalen.
‘Onze operationele winst (winst vóór belasting, rente en afschrijvingen, red.) was de afgelopen twee jaar pakweg 100 miljoen euro per jaar. Daarvan ging ruim de helft weg aan rente. Dat is nu 25 miljoen minder. Met 25 miljoen euro kun je een hoop grote winkels ombouwen, kan ik je vertellen. We hebben echt weer lucht gekregen, de armslag om investeringen te doen.’
Het verhaal dat u de afgelopen week vertelt is: Hema gaat nu een positieve toekomst tegemoet. Maar feitelijk is het bedrijf in handen gevallen van zijn schuldeisers omdat Hema haar aflossingen niet kon betalen. Het zijn financiële partijen geweest, vooral voormalig eigenaar en investeringsfonds Lion Capital, die Hema met al deze schulden belastten. Hoe voorkomt u dat de geschiedenis zich herhaalt, nu Hema opnieuw eigendom is van een stel financiële jongens?
‘Ik ga niet meewerken aan een schuldstructuur zoals die onder Lion was. Dan moeten ze een andere ceo zoeken. En ik denk ook een andere raad van commissarissen en een andere ondernemingsraad. Als die drie partijen in een Nederlands bedrijf niet willen meewerken, dan wordt het voor een eigenaar heel moeilijk.
‘Bovendien: we leven in een andere tijd. Toen Lion Capital Hema in 2007 kocht, konden jij en ik nog een aflossingsvrije hypotheek krijgen. De bankencrisis moest nog beginnen. Tegenwoordig zijn investeerders – zeker Angelsaksische – doodsbang voor Amazon. Een winkelketen zoals Hema overnemen met geleend geld kan helemaal niet meer; banken zouden het niet durven financieren. Ik denk echt dat Hema lang iets heeft meegetorst dat in deze tijd niet meer kan.’
Boekhoorns Nucleaire Bom bv
Marcel Boekhoorn heeft er volgens het FD voor gezorgd dat hij niet buiten beeld kan raken bij de toekomst van Hema. De voormalige Hema-eigenaar heeft zelfs een naam bedacht voor het vehikel dat hem, zoals de miljardair zelf zegt, nu nog ‘op de reservebank’ houdt: Bonubo. Het staat voor Boekhoorns nucleaire bom en deze bv gaat volgens de zakenkrant een rol spelen zodra de huidige nieuwe eigenaren, de schuldeisers die nu alle aandelen in handen hebben, Hema gaan proberen te verkopen. Dan zou Boekhoorn van de reservebank komen, het veld in rennen en zijn bom, de facto een claim ter waarde van naar verluidt 130 miljoen euro, tot ontploffing brengen. Zijn bv is zo geplaatst dat de aanstaande koper nauwelijks om Boekhoorn heen kan. Hij kan dat voordeel op twee manieren uitbuiten: in ruil voor miljoenen zich terugtrekken, of opnieuw eigenaar worden.
Over overname gesproken: wij hebben begrepen dat het consortium van schuldeisers, dat zich heeft verenigd in de zogeheten Ad Hoc Group, van plan is om Hema uiterlijk in september door te verkopen. Liefst aan een strategische partij, dus een andere onderneming uit de detailhandel, niet een financiële partij. Klopt dat?
‘Wat klopt is dat de obligatiehouders geen natuurlijke eigenaren van een bedrijf zijn; het zijn handelaren in obligaties (leningen, red.). Zij gaan kijken naar interesse in de markt, en standaard is dat je daarbij kijkt naar zowel strategische als financiële partijen. Ik sluit die laatste groep niet uit – overigens kan dat ook heel goed een Nederlands investeringsfonds zijn.’
Hema werkt sinds begin dit jaar intensief samen met supermarktketen Jumbo. Jumbo-bestuursvoorzitter Frits van Eerd zei onlangs tegen de Volkskrant dat hij in 2018 op het punt stond Hema te kopen. Heeft hij al gebeld?
‘Er hebben verschillende partijen gebeld, zowel strategische als financiële. Ik heb Frits de laatste tijd niet gesproken, maar dat gaat binnenkort zeker gebeuren.’
Ziet u het zitten, een overname door Jumbo?
Na een korte stilte: ‘Een bedrijf zoáls Jumbo, dat is een heel goede overnamekandidaat.’
