«Ὁ σκοπός μου ἦν τὸ κοινὸν καλὸν καὶ ἡ εἰς τὰ πέρατα τῆς οἰκουμένης
διάδοσις παντὸς Ἑλληνικοῦ γράμματος, χάριν τῆς Ἑλληνικῆς εὐκλείας.»

Ο Κυριακός Πιττάκης, ο πρώτος Έλληνας αρχαιολόγος, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1798. Μεταξύ των ετών 1810 – 1820 φοίτησε στη «Σχολή του Κοινού των Αθηνών» και από το 1824 έως το 1828, σπούδασε ιατρική, ελληνική φιλολογία και αρχαιολογία στην Κέρκυρα.
Σε ηλικία 18 ετών μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και συμμετείχε ενεργά στην Ελληνική Επανάσταση και στην πολιορκία της Ακρόπολης.
Ο Πιττάκης, ήδη από μαθητής ήρθε σε επαφή με τις αρχαιολογικές έρευνες, και μαθήτευσε δίπλα στον Fauvel. To 1822, διορισθείς εν τω Φρουρίω μετά την παραλαβήν αυτού, συμμετείχε σε αρχαιολογικές ανασκαφές στη βόρεια κλιτύ της Ακρόπολης, για την ανεύρεση της αρχαίας πηγής Κλεψύδρας και το 1829, μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του στην Κέρκυρα, ξεκίνησε αρχαιολογικές ανασκαφές στη Σαλαμίνα.
Το 1832 διορίζεται επιστάτης των εν Αθήναις Αρχαιοτήτων και ένα χρόνο μετά υποέφορος Αρχαιοτήτων για την Στερεά Ελλάδα. Από το 1836 αναλαμβάνει τις ανασκαφές στην Ακρόπολη, που είχαν ξεκινήσει δύο χρόνια πριν, μετά την εκκένωση του φρουρίου από τη στρατιωτική δύναμη. Το 1836 και έως το 1848, διορίζεται Έφορος του κεντρικού Μουσείου. Από το 1848 και έως τον θάνατό του το 1863, διετέλεσε Γενικός Έφορος των Αρχαιοτήτων.
Ιδρυτικό μέλος της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, ο Πιττάκης ενέργησε συστηματικά και με μοναδικό ζήλο για την ανασκαφή, ανεύρεση, διατήρηση και δημοσίευση των αρχαίων μνημείων. Η έκδοση της Αρχαιολογικής Εφημερίδος, του πρώτου ελληνικού αρχαιολογικού περιοδικού, από το 1837 έως το 1860, αποτελεί έργο του ιδίου. Εκεί δημοσίευσε 4.158 επιγραφές, μεταξύ των οποίων αρκετές που είδε κατά την προεπαναστατική περίοδο και δεν μπόρεσε να διασώσει, κατάφερε όμως να περισώσει το κείμενο, αντιγράφοντάς το και σημειώνοντας με συνέπεια τον τόπο ευρέσεως.

Πηγές:
Β. Πετράκος, Ο Κυριακός Πιττάκης και τα αρχαία της Ελλάδος, Μέντωρ 6, σ. 22-26, Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, Αθήνα 1989.
Γ. Μαλλούχου – Α. Ματθαίου (επιμ.), χάριν της Ελληνικής ευκλείας. Κείμενα Κυριακού Σ. Πιττάκη 1798-1863, Ελληνική Επιγραφική Εταιρεία, Αθήνα 2001.