Latvja

Repubblika tal-Latvja Latvijas Republika
Innu nazzjonali: "Dievs, svētī Latviju!"
Lokazzjoni tal-Latvja (aħdar skur)
Belt kapitali (u l-ikbar belt)		Riga 57°00′N 25°00′E
Lingwi uffiċjali		Latvjan
Gvern		Repubblika parlamentari
-	President	Andris Bērziņš
-	Prim Ministru	Laimdota Straujuma
Indipendenza mir-Russja
-	Iddikjarata	18 ta' Novembru 1918
-	Rikonoxxuta	26 ta' Jannar 1921
-	Okkupazzjoni Sovjetika	5 ta' Awwissu 1940
-	Okkupazzjoni tal-Ġermanja Nażista	10 ta' Lulju 1941
-	Okkupazzjoni Sovjetika	1994
-	Indipendenza Imħabbra	4 ta' Mejju 1990
-	Indipendenza Restawrata	21 ta' Awwissu 1991
Sħubija fl-UE		1 ta' Mejju, 2004
Erja
-	Total	64,589 km2 (124) 24,938 mil kwadru
-	Ilma (%)	1.57
Popolazzjoni
-	stima tal-2013	2,217,053 (143)
-	ċensiment tal-2011	2,070,371
-	Densità	34.3/km2 (166) 88.9/mili kwadri
PGD (PSX)		stima tal-2012
-	Total	$37.038 biljun
-	Per capita	$18,140
PGD (nominali)		stima tal-2012
-	Total	$27.188 biljun
-	Per capita	$13,316
IŻU (2013)		▲0.814 (għoli ħafna) (44)
Valuta		Ewro (EUR)
Żona tal-ħin		UTC (UTC+2)
TLD tal-internet		.lv
Kodiċi telefoniku		+371

Il-Latvja (Latvjan:Latvija), uffiċjalment ir-Repubblika tal-Latvja (Latvjan:Latvijas Republika), hi pajjiż fir-Reġjun Baltiku fl-Ewropa ta' Fuq. Hija mdawra mill-Estonja fit-tramuntana (tul tal-fruntiera 343 km), il-Litwanja fin-nofsinhar (588 km), ir-Russja lejn il-lvant (276 km), u l-Bjelorussja fil-lbiċ (141 km), u magħhom taqsam il-fruntiera marittima lejn il-punent tal-Iżvezja. B'numru ta' 2,070,371 abitant u territorju ta' 64,589 km² (24,938 mi kw) hija wieħed mill-anqas pajjiżi popolati u bl-inqas densità ta' popolazzjoni tal-Unjoni Ewropea. Il-belt kapitali tal-Latvja hija Riga. Il-lingwa uffiċjali hija l-Latvjan u l-munita hija msejħa Lats (Ls). Il-pajjiż għandu klima moderata staġjonali.

Il-Latvjani huma nies Baltiċi, kulturalment relatati mal-Litwani. Flimkien mal-Finlandiżi Livs (jew Livonjani), il-Latvjani huma l-persuni indiġeni tal-Latvja. Il-Latvjan hija lingwa Indo-Ewropeja u flimkien mal-Litwan l-uniċi żewġ membri superstiti tal-fergħa Baltika. Lingwi minoritarji indiġeni huma l-Latgaljan u l-lingwa Finlandiża Livonjana li hija kważi estinta. Minkejja suġġettazzjoni għar-regola barranija mis-seklu 13 sas-seklu 20, in-nazzjon Latvjan żammet l-identità tagħha matul il-ġenerazzjonijiet, l-aktar il-lingwa, il-kultura, u tradizzjonijiet mużikali sinjuri. Il-Latvja u l-Estonja jaqsmu storja komuni twila. Iż-żewġ pajjiżi huma dar għal numru kbir ta' Russi etniċi (26.9% fil-Latvja u 25.5% fl-Estonja) li uħud minnhom huma non-ċittadini. Il-Latvja hija storikament fil-biċċa tal-Protestant, ħlief għar-reġjun Latgalja fil-lbiċ, li storikament kienet aktar Kattolika Rumana.

Il-Latvja hija repubblika parlamentari unitarja u hija maqsum f'118 diviżjonijiet amministrattivi fejn 109 minnhom huma muniċipalitajiet u 9 huma bliet. Hemm ukoll ħames reġjuni ta' ippjanar: Courland (Kurzeme), Latgalja (Latgale), Riga (Rīga), Vidzeme u Zemgale. Ir-Repubblika tal-Latvja kienet ibbażata fit-18 ta' Novembru, 1918. Hi kienet okkupata u annessa mill-Unjoni Sovjetika bejn l-1940–1941 u l-1945–1991 u mill-Ġermanja Nażista bejn l-1941–1945. Il-paċifika "Rivoluzzjoni tal-Kant" bejn l-1987 u l-1991 u l-"Mixja Baltika" ġew murija fit-23 ta' Awwissu, 1989 li waslet għall-indipendenza tal-Istati Baltiċi. Il-Latvja iddikjarat ir-restawr tal-indipendenza tagħha de facto fil-21 ta' Awwissu, 1991. Wara staġnar ekonomiku fil-bidu tad-1990ijiet, il-Latvja stazzjonat il-PGD tal-Ewropa li waslet għall-figuri tat-tkabbir matul is-snin 1998–2006. Fil-kriżi finanzjarja globali tal-2008–2010, il-Latvja kienet l-aktar milquta mill-Istati Membri Ewropej, bi tnaqqis ta' 26.54% tal-PGD f'dak il-perjodu. Il-kummentaturi nnutaw sinjali ta' stabbilizzazzjoni fl-ekonomija Latvjana sa mill-2010, u l-istat tal-ekonomija kompla jitjieb, kif il-Latvja għal darb'oħra saret waħda mill-ekonomiji li qed jikbru malajr tal-UE fl-2011.