Osadnictwo na terenach dzisiejszych Kaszub sięga roku ok. 10000 r. p.n.e., czego dowodzą znaleziska archeologiczne z tego czasu, w okolicy Perlina - wsi w powiecie wejherowskim, w dolinie Bychowskiej Strugi stanowiącej część Wysoczyzny Żarnowieckiej

Pierwsze wzmianki pisane o terenach Pomorza nad Bałtykiem pochodzą z zapisków grup ludności trudniącej się handlem bursztynem, który cieszył się dużą popularnością wśród mieszkańców współczesnej Italii. Na temat  handlu bursztynem i miejscach jego występowania można znaleźć informacje w dziełach : Pliniusza Starszego - "Naturalis Historia", Tacyta - "De origine et situ Germanorum", a także w liście króla Teodoryka Wielkiego do ludu Hestiów, zawierającym podziękowanie za dar z bursztynu.

Przekazy historyczne umiejscawiają siedziby Kaszubów pomiędzy Odrą, od zachodu, Wisłą od wschodu, Bałtykiem od północy, a terenami zajętymi przez Wielkopolan i Kujawian od południa. W początkowym okresie chrześcijaństwa nazwa ludu - Kaszubi była równoznaczna z nazwą Pomorzanie, jako ludem zamieszkującym tereny Pomorza Zachodniego  i Wschodniego.  Książęta pomorscy – Zmysł (wzmianka z roku 1046), Świętobór (wzmianka z roku 1106), Świętopełk, Sobiesław, Sambor (wzmianka z roku 1178), Mestwin (wzmianka z roku 1220), Świętopełk (wzmianka z roku 1227), Racibor, Barnim (wzmianka z roku 1220 ) byli również książętami kaszubskimi (Dux Cassubiae).

Nazwa Kaszuby została wprowadzona do urzędowego nazewnictwa w latach 1249 – 1253 n.e. przez Barnima I na jego pieczęci : „Sigillum Barnym illustris ducis Slauorum et Cassubie”. Ten zapis oznaczał, że Barnim I był księciem Słowian i Kaszubów.

Od tego czasu nazwa Kaszuby jako region lub Kaszubi jako określenie ludu zamieszkującego tereny Pomorza weszła w użycie. Pochodzenie nazwy Kaszuby jest wywodzone od nazwy okrycia wierzchniego – koz-szuba, czyli szuba z koziej skóry lub od nazwy gałęzi krzewu pozyskiwanych w celu wykonania kosza do celów gospodarstwa domowego.

Na skutek zróżnicowanych historycznych dziejów ziem pomorskich, kontaktów handlowych – z Rzymianami, Celtami, konfliktów zbrojnych z ludami ościennymi i dalszymi – Scytami, Germanami, Prusami, Duńczykami, Skandynawami pierwotna ludność Kaszub uległa przemieszaniu. Nierzadko najeźdźcy wtapiali się w ludność rodzimą, przejmując kaszubskie obyczaje. W okresie zaborów ludność kaszubska pod zaborem pruskim strzegła polskości na zajmowanych terenach.

W latach 20 – tych XX wieku Izydor Gulgowski pisał: „Kaszubi zamieszkują północną część województwa pomorskiego, powiaty: pucki, wejherowski, kartuski, zachodnią część powiatu kościerskiego i północną część powiatu chojnickiego. Do Kaszub należą także północno – zachodni pas pograniczny obszaru Wolnego Miasta Gdańska, południowo – wschodnia część powiatu bytowskiego i pasy pograniczne powiatów słupskiego i lęborskiego w Pomeranii Pruskiej.”

Żródła:

1. Izydor Gulgowski „ Kaszubi”, Księgarnia Geograficzna „ORBIS”, Kraków 1924
2. Gerard Labuda „ Kaszubi i ich dzieje”, Oficyna CZEC, Gdańsk 1996
3. http://www.bursztynowyszlak.com/szlak.html
4. http://www.amberjewelry.com.pl/pl/
5. http://rzymskiblog.wordpress.com/2011/12/01/
6. http://pl.wikipedia.org/wiki/Kultura_%C5%82u%C5%BCycka
7. http://www.kaszebe-baszka.pl