Himalman’s Weblog

Urodzony 6.09.1937 w Warszawie. Rocznik maturalny 1954. Z wykształcenia trener alpinizmu (AWF Kraków), wcześniej nieukończone studia na Politechnice Warszawskiej i UW. Wszechstronny sportowiec, jeden z dwóch Polaków (obok Jerzego Wojnara, saneczkarza i szybownika) odznaczonych Złotym Medalem “Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe” (przyznawanym za osiągnięcia rangi mistrzostwa olimpijskiego lub świata) w dwóch różnych dyscyplinach sportu. Głównie szermierz i alpinista, ale uprawiał również pływanie, narciarstwo wysokogórskie i krótko pięciobój nowoczesny. Wielokrotny mistrz Polski w szpadzie, w 1960 wystąpił na XVII Igrzyskach Olimpijskich w Rzymie, zdobywca (z drużyną Legii Warszawa) pierwszego dla Polski klubowego Pucharu Europy (1961).

Wspinał się od 1957; dokonał ok. 40 pierwszych przejść letnich i zimowych w Tatrach i Alpach, m.in. brał udział w I przejściu Filara Kazalnicy Mięguszowieckiej (1962 wraz z Eugeniuszem Chrobakiem, Zygmuntem Andrzejem Heinrichem i Krzysztofem Zdzitowieckim), które było przełomowym dokonaniem w taternictwie. Ponadto nowe drogi przez Ściek (1964) na Kotle Kazalnicy, środkiem wsch. ściany Młynarczyka oraz I przejścia zimowe direttissimy wsch. ściany Mniszka i pn. ściany Wielkiej Teriańskiej Turni. W Alpach I przejścia zimowe wybitnych dróg: Bonatti-Gobbi na Grand Pilier d’Angle Mont Blanc (1971), Via dell’Ideale na pd. ścianie Marmolady (1973), dr. Stössera środkiem pd. ściany Tofana di Rozes (1964) oraz nowa droga wsch. filarem Les Droites. Ponadto przeszedł wielkie klasyczne drogi alpejskie, jak Filar Bonattiego na Dru, Filary Walkera i Croza na Grandes Jorasses, drogi Major i Poire na wsch. ścianie Mont Blanc, drogę Philippa i Flamma na Civetcie, oraz Filar Wiewiórek na Cima Ovest di Lavaredo.
Kierował kilkoma wyprawami w góry wysokie: Hindukusz (1972, I wejście – w stylu alpejskim – pd.-zach. ścianą Noszaka); Karakorum (1974, wyprawa zdobyła Shisparé Sar, a K. wszedł solo na Ghenta Sar (7090 m); 1976 i 1982 próby nowymi drogami na K2, odpowiednio do 8400 i 8250 m i Himalaje Nepalu: w 1978 próba na Makalu, w 1980 próba nowej drogi na Manaslu).

Janusz Kurczab był także działaczem Klubu Wysokogórskiego Warszawa (prezesem 1973-77 oraz 1981-84) i Polskiego Związku Alpinizmu. W latach 2003-2007 był redaktorem naczelnym organu PZA “Taternik”. Jest członkiem honorowym Klubu Wysokogórskiego Warszawa oraz Polskiego Związku Alpinizmu.

Napisał wiele książek: “Shisparé góra wyśniona” (1976), “Filar Kazalnicy” (1976, 1995), “Ostatnia bariera” (1980), monografię “Na szczytach Himalajów” (wspólnie ze Zbigniewem Kowalewskim, 1983), przewodniki “Najpiękniejsze szczyty tatrzańskie” (z Markiem Wołoszyńskim, 1991), “Nepal” (1993), “Himalaje Nepalu” (2002, 2007), “Najpiękniejsze polskie szczyty” (1999), oraz 6 książek serii “Polskie Himalaje” (2008).
Laureat nagrody “Explorer” w 2003.

17.03.2010
z Januszem Kurczabem rozmawiał Jerzy Porębski dla activelifedvd.pl

JP:
Szermierka, Olimpiada w Rzymie, wspinanie, organizacja wypraw, redakcja Taternika, autor książek… Czy o czymś zapomniałem?

JK:
Jeśli chcesz być dokładnym, to dodaj jeszcze pływanie (we wczesnej młodości) i narciarstwo wysokogórskie (rozpoczęte zbyt późno – w wieku mocno dojrzałym).

JP:
Dużo czytasz, oglądasz filmy, co wolisz książkę czy film?

JK:
Kiedyś to pytanie byłoby bardziej zasadne bo naprawdę dużo czytałem i oglądałem wiele filmów. Przeczytałem prawie wszystkie pozycje z wielkiej literatury światowej, chodziłem na najlepsze filmy do kina. Ale nie musiałem wybierać, co wolę… Jeden film mi się podobał, drugi mniej. Podobnie z książkami. Choć rzadko wychodziłem z kina, gdy film mnie nudził, to czytanie niejednej książki przerywałem w połowie. Dziś, wstyd się przyznać, czytam niewiele – głównie ciekawsze książki o tematyce górskiej. Filmy oglądam w telewizji, dużo nagrywam. Mam w swojej kolekcji ponad 1000 filmów na płytach DVD i jeszcze paręset na starych kasetach VHS.

JP:
Czy pisanie cyklu Polskie Himalaje było dla Ciebie wyzwaniem czy rutyną?

JK:
Wyzwaniem było tempo pracy, bo sam temat był mi znany i bliski. Ponadto wspomagała mnie bogata domowa biblioteka i Internet.

JP:
Pracowaliśmy odrębnie, pisząc nie widziałeś filmów, zobaczyłeś je po raz pierwszy po oddaniu tekstu. Jak oceniałeś książki i filmy wtedy a teraz?

JK:
Książki znam prawie na pamięć, więc trudno mi je oceniać – nie mam dystansu. Ale sam pomysł tej kolekcji był znakomity! Z pewnością te książki i filmy przyczyniły się do popularyzacji alpinizmu w polskim społeczeństwie. W filmach można zaobserwować znakomitą sztukę montażu Ani Filipow i fachowość Krzysia Wielickiego. Ale już od dawna ich nie oglądałem. Tym pytaniem zmobilizowałeś mnie. Muszę do nich wrócić.

JP:
Zajmujesz się również inwentaryzacją archiwaliów tzw. górskich, jak wiemy rozsianych po świecie. Opowiedz o tym przedsięwzięciu.

JK:
Trochę za wcześnie o tym mówić, bo to jest ciągle w sferze projektów. Inicjatywa zorganizowania archiwum (chyba Ty miałeś z tym coś wspólnego…?) została podchwycona przez Fundację Wspierania Alpinizmu Polskiego im. Jerzego Kukuczki. Pomysł jest taki, żeby zgromadzić w jednym miejscu filmy, zdjęcia i nagrania dźwiękowe z polskich wypraw wysokogórskich w formie elektronicznej. Jeśli nie wszystkie filmy uzyskałoby zdobyć, istotna byłaby wiedza na temat miejsca przechowywania ich kopii, a także – praw autorskich. Uchwała Zarządu Fundacji przewiduje rozwój instytucji Archiwum, a w kolejnych fazach tego rozwoju – zorganizowanie biblioteki alpinistycznej i wreszcie – w odleglejszej już przyszłości i przy ew. udziale środków z Unii Europejskiej – muzeum polskiego alpinizmu.

JP:
Jak widzisz zainteresowanie w Polsce kulturą górską na przestrzeni dziesięcioleci?

JK:
Alpinizm ma szczególną zdolność wytwarzania otoczki kultury duchowej wokół sfery działań czysto sportowej. To wyróżnia go spośród innych dyscyplin sportu. Rozwijająca się już w dawnych czasach literatura taternicka wniosła do literatury ogólnonarodowej cenne, specyficzne wartości. Dziś podobną rolę spełnia również film górski. Dużą rolę odgrywają również czasopisma związane z alpinizmem, czy w ogóle z górami, od ponad 100-letniego “Taternika” poczynając, poprzez rocznik “Wierchy”, do współczesnych periodyków jak “Góry”, “Tatry”, “Magazyn Górski, “NPM”, “Jaskinie” i szereg innych tytułów. Już sama ich ilość świadczy o wzroście zainteresowania kulturą górską. A Internet, który stał się prawdziwą kopalnią wiedzy również o górach, jest również ważnym nośnikiem kultury górskiej.

JP:
Jedyną górą jaką razem zdobyliśmy była Góra Zborów, może coś więcej?

JK:
Bardzo chciałbym, ale obawiam się, że możliwości mojego sztucznego stawu biodrowego sięgają właśnie takiej wycieczki po skałkach lub spaceru wokół Morskiego Oka…

JP:
Zrobiłeś przewodnik po Himalajach Nepalu, a Karakorum? Jakieś plany książkowe?

JK:
Moja znajomość Karakorum dotyczy lat nazbyt odległych, żeby wykorzystać ją do napisania przewodnika. Trekking w górach Pakistanu to sprawa ostatnich 10 – 15 lat. Tam dużo się zmieniło. A poleganie wyłącznie na relacjach innych, lub “zżynanie” z przewodników obcojęzycznych, nie wydaje mi się właściwe. Z wyżej wymienionego powodu po Karakorum już nie będę chodził, a więc i przewodnika nie napiszę. Jeśli chodzi o inne książki, to coś tam rysuje się na horyzoncie. Ale na razie wolę nie zapeszać…

JP:
Czego życzysz młodym ludziom w górach?

JK:
Wszystkim życzę rozsądku we wczesnym okresie chodzenia po górach. Potem można mieć nadzieję, że rozsądek sam przyjdzie wraz z doświadczeniem. Do tych, którzy chcą poważnie zająć się wspinaniem, apeluję o wszechstronność – nie omijajcie żadnej okazji do zdobycia nowych doświadczeń. Najwłaściwszy rozwój alpinisty powinien przebiegać kolejno tak: najpierw ścianka, potem skały, Tatry, następnie Alpy lub Kaukaz, wreszcie – góry wysokie.

* Źródło: – http://activelifedvd.pl/

* Related Links:

– Polskie Himalaje – The Polish Himalayas * Books by Janusz Kurczab

– Pavol Barabas – wywiad dla activelifedvd.pl.

– Bernadette MacDonald – wywiad dla activelifedvd.pl.

* Previous story :

– Anna Barańska: My Everest – Mt Everest North Face International Expedition 2009, part 3.

– Anna Barańska: My Everest – Mt Everest North Face International Expedition 2009, part 2.

– Anna Barańska: My Everest – Mt Everest – North Face International Expedition 2009, part 1.

– Interview with Bernadette McDonald.

– Piotr Pustelnik: Przesuwanie granicy akceptowalnego ryzyka.

– Kinga Baranowska and Piotr Pustelnik new expedition – ANNAPURNA DREAM Expedition 2010.

– Himalaya 2010 climbing season: Tibet Closed as Spring Season Begins!

– The Gear Junkie Profiles Seven Summiteer.

– Interview with Mike Farris: Alone on Everest.

– March and April Climbing Events by American Alpine Institute.

– Interview with Anne-Mari Hyryläinen: The First Finnish Woman on Everest?

– Everest 2010: South Side Update from IMG’s Eric Simonson.

– Everest 2010: North Side Update from an Expert – Jamie McGuinness.

– The Great Himalaya Trail Set To Open Next Year!

– Everest — Gear For The Expedition.

* Polish Himalayas – Become a Fan

** zapraszam na relacje z wypraw polskich himalaistów.

Filed under: Climbers, Expedition, himalaisci/ -tki, Himalayas, interview, Travel Tagged: | books, Climbers, Expedition, Ghenta Sar, Himalaya, interview, Janusz Kurczab, K2, Karakoram, Makalu, Manaslu, Nepal, Travel