Nederland beleefde een onstuimige start van het derde decennium van deze eeuw. De stikstofcrisis legde de bouwwereld plat. Boeren kwamen in opstand omdat zij het gevoel kregen dat zij de zondebok waren van de achteruitgang van de natuur door stikstof. De regering kwam in allerijl met een noodmaatregel om de uitstoot van stikstof terug te dringen: verlaging van de maximumsnelheid op de autosnelwegen van 130 naar 100 kilometer per uur.

Oliecrisis

Het was een déjà vu voor Nederlanders ouder dan 55 jaar. In 1973 ging de maximumsnelheid vanwege de oliecrisis ook naar 100 kilometer. Hoewel die oliecrisis erg meeviel, zou de maatregel veertien jaar blijven bestaan. De auto’s waren sterk verbeterd en het deed velen onlogisch aan om op de brede snelwegen 100 kilometer per uur te rijden. Daarom ging de limiet omhoog naar 120.

Nog weer vijftien jaar later kwam daar nog 10 kilometer per uur bij, op aandringen van ‘vroem vroem’-partij VVD.

Rotmaatregel

‘Een rotmaatregel’, vond VVD-voorman Mark Rutte het om de grens van 100 weer in te voeren. Als pleister op de wonde besloot zijn kabinet om tussen zeven uur ‘s avonds en zes uur ‘s ochtends een uitzondering te maken. In die periode mag je het gaspedaal weer wat dieper intrappen.

De voorbereidingen leverden een hoop werk op. Rijkswaterstaat moest de borden langs de snelwegen aanpassen. Visser Print en Sign in Assen had er een mooie klus aan. Het bedrijf printte de stickers met de nieuwe opschriften voor de verkeersborden. De medewerkers moesten in ploegendienst nachtenlang doorwerken.

Kanon afschieten

Op maandag 16 maart 2020 gingen de nieuwe regels in. Je kon die dag op de A28 echter een kanon afschieten zonder iemand te raken. Een dag eerder kondigde de regering een algehele lockdown af vanwege het rondwarende coronavirus. De schrik zat er bij de meeste Nederlanders goed in en vrijwel iedereen hield zich aan de oproep om zo veel mogelijk thuis te blijven. Een lange periode van thuiswerken en vergaderen via Teams brak aan.

Wie nog wel de weg op ging, leek zich heel redelijk aan de nieuwe regels te houden. Zeker op de snelwegen in Drenthe, waar mensen doorgaans sowieso wat rustiger rijden dan de onbesuisde Randstedelingen. Deze keer hielp de voortschrijdende techniek de automobilisten juist om het rustig aan te doen. De meeste auto’s waren inmiddels voorzien van een cruise control, eventueel uitgebreid met een snelheidsbegrenzer, waardoor het gemakkelijker is je aan een maximumsnelheid te houden.

Recordhoeveelheid benzine

Het is inmiddels vier jaar later. De coronacrisis is voorbij, in zoverre dat er geen vergaande maatregelen meer nodig zijn om de ziekenhuizen te ontlasten. De autowegen zitten weer vol, automobilisten tankten vorig jaar een recordhoeveelheid benzine .

De stikstofcrisis is allerminst opgelost. De tot nog toe genomen maatregelen hebben wel enig positief effect gehad, berekende het Planbureau voor de Leefomgeving onlangs, maar de gestelde doelen zijn nog lang niet bereikt. De lagere maximumsnelheid leverde nauwelijks een bijdrage.

Grote vraag is dus of een nieuw kabinet de maatregel weer zal terugdraaien. De PVV en de BBB zijn hiervan warm voorstander, dus de kans is zeker aanwezig. Toch zijn er ook goede redenen om de zaak maar te laten zoals die is.

Klimaatverandering

Behalve de stikstofproblematiek is er ook de klimaatverandering. Rustig rijden verlaagt de uitstoot van broeikasgas CO2. Je redt er de wereld niet mee, maar alle kleine beetjes helpen.

De verkeersveiligheid is gediend met geringe snelheidsverschillen. Vrachtwagens, auto’s met caravans en dergelijke mogen sowieso geen 130 kilometer per uur rijden, anderen vinden het met het oog op de hoge brandstofprijzen ook wel prettig om 100 kilometer per uur te rijden. Dat scheelt toch al gauw een kwart van het brandstofverbruik in vergelijking met 130 rijden.

Dure snellader

Eigenaren van een elektrische auto’s vinden het vaak ook prettig om het wat rustiger aan te doen, omdat de accu bij hoge snelheden erg snel leeg raakt. En dan ben je de tijdwinst van een hogere snelheid weer kwijt aan de dure snellader.

Sowieso is in het kleine Nederland de tijdwinst van hard rijden maar zeer gering. Er kan onder het nieuwe kabinet dus een interessante discussie op gang komen over weer een verschuiving van de maximumsnelheid.