1940

7 stycznia:
- w Oflagu XI B Braunschweig polscy jeńcy wojenni utworzyli 4-sekcyjny klub sportowy – WKS Orlę.
- w Krakowie ukazało się pierwsze wydanie gazety Krakiwśki Wisti, rozprowadzanej wśród Ukraińców w Generalnym Gubernatorstwie i III Rzeszy.
11 stycznia – w Siedlcach zanotowano najniższą temperaturę w historii Polski (-41 °C).
12 stycznia – akcja T4: żandarmeria niemiecka rozstrzelała 440 pacjentów szpitala psychiatrycznego w Chełmie.
21 stycznia – wybuchło powstanie czortkowskie, skierowane przeciwko sowieckim wojskom okupacyjnym.
24 stycznia – w Tczewie hitlerowcy rozstrzelali 13 zakładników w odwecie za rzekome podpalenie warsztatów samochodowych przez polski ruch oporu.
6 lutego – przedstawiony został tzw. Plan Pabsta, przewidujący 10-krotne zmniejszenie i przebudowę Warszawy.
8 lutego:
- zostało utworzone getto w Łodzi.
- po międzynarodowych protestach Niemcy zwolnili 101 osób aresztowanych podczas Sonderaktion Krakau.
10 lutego – Sowieci rozpoczęli masowe deportacje ludności polskiej z terenów zajętych po 17 września 1939 przez Armię Czerwoną. Ponad 200 tys. osób wywieziono do obozów (łagrów), położonych w Starobielsku na Ukrainie, a także na Syberii i w Kazachstanie. Deportacja objęła głównie urzędników państwowych, a także właścicieli ziemskich i osadników wojskowych. Działalność ta etapami trwała aż do lata następnego roku – do najazdu Niemiec na ZSRR.
12 lutego – na cmentarzu żydowskim w Lublinie hitlerowcy rozstrzelali 180 Żydów.
17 lutego – Niemcy zniszczyli pomnik Tadeusza Kościuszki na Wawelu.
26 lutego:
- został utworzony Polityczny Komitet Porozumiewawczy.
- w odwecie za zabicie przez nieznanych sprawców niemieckiego burmistrza Legionowa, hitlerowcy rozstrzelali w Palmirach blisko 190 osób, głównie mieszkańców Legionowa i pobliskich miejscowości.
27 lutego – w lesie niedaleko wsi Dąbrowice hitlerowcy zamordowali 35 Polaków, przywiezionych z więzienia sądowego w Koninie.
6 marca – Gestapo aresztowało w Toruniu przywódców Polskiej Akcji Niepodległościowej.
13-15 marca – akcja T4: hitlerowcy zamordowali około 500 pacjentów obecnego szpitala psychiatrycznego im. J. Babińskiego w Łodzi.
22 marca:
- w niemieckim obozie koncentracyjnym Stutthof rozstrzelano 66 osób, m.in.: Mariana Góreckiego, Bronisława Komorowskiego i Tadeusza Ziółkowskiego.
- pogrom wielkanocny: w Krakowie i Warszawie rozpoczęła się seria napadów na ludność żydowską, pod hasłem „Niech żyje Polska bez Żydów”.
28 marca – w Warszawie został aresztowany przez Gestapo Janusz Kusociński.
30 marca – Hubalczycy odnieśli zwycięstwo w bitwie pod Huciskiem.
2 kwietnia – w odwecie za zabicie dwóch żołnierzy niemieckich rozstrzelano w Palmirach około 100 osób (w tym 27 kobiet), przywiezionych z Pawiaka i więzienia mokotowskiego.
2-4 kwietnia – akcja T4: hitlerowcy wymordowali 499 pacjentów szpitala psychiatrycznego w Warcie koło Sieradza.
3 kwietnia – zamordowano pierwszych polskich jeńców pod Katyniem, później także w Piatichatkach i w Miednoje.
4 kwietnia – w pierwszej masowej egzekucji na poligonie w Firleju pod Radomiem zostało rozstrzelanych 145 chłopów.
7 kwietnia – hitlerowcy dokonali pacyfikacji wsi Adamów i Królewiec w gminie Smyków w województwie świętokrzyskim, mordując 104 mężczyzn.
11 kwietnia:
- wieś Skłoby została spacyfikowana w odwecie za działalność Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego mjr Henryka Dobrzańskiego. Zginęło 215 lub 228 osób.
- Łódź została przemianowana na Litzmannstadt.
14 kwietnia:
- druga deportacja Polaków z terenów zajętych przez ZSRR.
- w okolicach Serokomli koło Łukowa oddziały niemieckie, w odwecie za zabicie pięcioosobowej rodziny niemieckiego kolonisty, przeprowadziły obławę w trakcie której schwytano, a następnie rozstrzelano we wsi Józefów Duży 217 osób.
20 kwietnia:
- powstał Związek Odwetu, organizacja sabotażowo-dywersyjna Związku Walki Zbrojnej.
- w Krakowie powstał Instytut Prac Niemieckich Na Wschodzie (IDO), mający dokumentować domniemany niemiecki charakter ziem polskich.
21 kwietnia – utworzono Komitet Porozumiewawczy Organizacji Niepodległościowych.
27 kwietnia – Reichsführer-SS Heinrich Himmler wydał inspektorowi obozów koncentracyjnych Oberführerowi Richardowi Glüecksowi rozkaz założenia w Oświęcimiu obozu koncentracyjnego. W ten sposób rozpoczęła się historia zespołu niemieckich obozów koncentracyjnych, Auschwitz-Birkenau.
30 kwietnia – w okolicach Anielina koło wsi Studzianna, w odległości około 20 km od Opoczna, poległ z bronią w ręku major Henryk Dobrzański pseudonim „Hubal”.
2 maja – do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen wyjechał pierwszy transport więźniów z Pawiaka.
3 maja – hitlerowcy utworzyli getto w Tomaszowie Mazowieckim.
13 maja – z Oflagu II B Arnswalde w Choszcznie uciekło kanałami centralnego ogrzewania 22 polskich oficerów. Schwytano 17 z nich, a 5 przedostało się do Warszawy.
20 maja – do obozu Auschwitz przywieziono pierwszych więźniów - 30 niemieckich kryminalistów.
25 maja:
- Jan Skorobohaty-Jakubowski został tymczasowo Delegatem Rządu na Kraj.
- w Wojsławicach w województwie lubelskim oddział SS rozstrzelał 12 Polaków, a 100 zostało wywiezionych do Niemiec.
30 maja – 51 mieszkańców Rudna (powiat parczewski) zostało rozstrzelanych przez Niemców.
31 maja:
- pomnik Fryderyka Chopina w Warszawie został wysadzony w powietrze przez niemieckich okupantów.
- premiera filmu komediowego Sportowiec mimo woli w reżyserii Mieczysława Krawicza i Aleksandra Suchcickiego.
14 czerwca – do obozu koncentracyjnego Auschwitz dotarł z Tarnowa pierwszy masowy transport 728 mężczyzn, w większości polskich więźniów politycznych.
20/21 czerwca – w Palmirach pod Warszawą w ramach Akcji AB rozstrzelani zostali przedstawiciele polskiego życia politycznego, społecznego, kulturalnego i sportowego.
29 czerwca – w ramach Akcji AB Niemcy rozstrzelali 760 Polaków w lesie Brzask niedaleko Skarżyska-Kamiennej.
5 lipca – Akcja AB: na zboczach góry Gruszka pod Tarnawą Dolną funkcjonariusze niemieckiej policji porządkowej dokonali masowej egzekucji 112 polskich więźniów z Sanoka.
15 sierpnia:
- do obozu Auschwitz przywieziono pierwszy transport więźniów z Warszawy. Było w nim 513 więźniów z Pawiaka oraz 1153 schwytanych w łapankach ulicznych.
- ukazało się pierwsze wydanie Biuletynu Żołnierskiego.
17 sierpnia – zniszczenie przez hitlerowców pomnika Adama Mickiewicza w Krakowie.
19 września – Witold Pilecki pozwolił się aresztować Niemcom w łapance ulicznej, by dostać się w celach wywiadowczych do KL Auschwitz.
22 września – do KL Auschwitz przywieziono więźniów z tzw. drugiego transportu warszawskiego.
2 października – w Warszawie Niemcy utworzyli getto żydowskie.
16 października – oficjalnie utworzono warszawskie getto.
16 listopada – Niemcy zamknęli granice warszawskiego getta.
22 listopada – w obozie Auschwitz odbyła się pierwsza egzekucja przez rozstrzelanie, zabito 40 Polaków.
3 grudnia – Cyryl Ratajski został wybrany delegatem rządu emigracyjnego na kraj.
15 grudnia – Niemcy utworzyli getto w Tomaszowie Mazowieckim.
31 grudnia – premiera filmu Żołnierz królowej Madagaskaru.

Pozostałe wydarzenia na świecie[edytuj | edytuj kod]

4 stycznia – w Paryżu podpisano polsko-francuski układ wojskowy o odtworzeniu we Francji Polskich Sił Zbrojnych. Podpisali go premierzy obu krajów – gen. Władysław Sikorski oraz Édouard Daladier.
6 stycznia – Wojna zimowa: fiński pilot myśliwski Jorma Sarvanto zestrzelił podczas jednego lotu bojowego 6 radzieckich bombowców.
7 stycznia – wojna radziecko-fińska: zdecydowanym zwycięstwem Finów zakończyła się bitwa na drodze Raate.
8 stycznia:
- w Bell Labs w USA zbudowano maszynę liczącą Complex Number Calculator.
- wojna radziecko-fińska: zwycięstwo wojsk fińskich w bitwie pod Suomussalmi.
- wprowadzono racjonowanie żywności w Wielkiej Brytanii.
11 stycznia – w Leningradzie odbyła się premiera baletu Romeo i Julia z muzyką Siergieja Prokofjewa.
13 stycznia:
- ogłoszono powszechną mobilizację w Belgii.
- dokonano oblotu radzieckiego myśliwca Jak-1.
16 stycznia – Mitsumasa Yonai został premierem Japonii.
21 stycznia – wojna radziecko-fińska: lotnictwo radzieckie zbombardowało Oulu.
23 stycznia – w czasie największej w historii Atlanty burzy śnieżnej spadło 25 cm śniegu.
24 stycznia:
- marszałek III Rzeszy Hermann Göring powierzył Reinhardowi Heydrichowi „rozwiązanie problemu żydowskiego za pomocą ewakuacji bądź przymusowej emigracji”.
- premiera filmu Grona gniewu.
29 stycznia – w zderzeniu trzech pociągów w japońskiej Osace zginęło 181 osób.
2 lutego – w Indianapolis odbył się debiutancki występ Franka Sinatry z orkiestrą Tommy’ego Dorseya.
4 lutego – po tajnym procesie został rozstrzelany były ludowy komisarz bezpieczeństwa ZSRR Nikołaj Jeżow.
7 lutego – premiera filmu animowanego Pinokio.
11 lutego:
- wojna radziecko-fińska: rozpoczęły się walki radziecko-fińskie na linii Mannerheima.
- została podpisana radziecko-niemiecka umowa handlowa.
12 lutego – zniesiono karę śmierci na Islandii.
16 lutego – u wybrzeży Norwegii załoga brytyjskiego niszczyciela HMS Cossack dokonała abordażu na niemiecki okręt Altmark, uwalniając 299 brytyjskich jeńców.
21 lutego – powstała amerykańska telewizyjna sieć informacyjna NBC News.
22 lutego:
- intronizacja XIV Dalajlamy.
- bitwa o Atlantyk: podczas operacji przeciw brytyjskiemu rybołówstwu na Morzu Północym został omyłkowo zbombardowany przez własny bombowiec niemiecki niszczyciel Z1 Leberecht Maass, w wyniku czego zatonął. Zginęło 282 członków załogi, uratowano 60, z których jeden zmarł.
23 lutego – na Morzu Północnym brytyjski niszczyciel HMS Gurkha zatopił niemiecki okręt podwodny U-53; zginęło 42 członków załogi.
27 lutego:
- odkryto izotop promieniotwórczy węgiel-14.
- amerykański lotnik Richard Byrd odkrył Wyspę Thurstona na Antarktydzie.
29 lutego:
- wojna zimowa: Finlandia wystąpiła do ZSRR z propozycją rozpoczęcia rozmów pokojowych.
- odbyła się 12. ceremonia wręczenia Oscarów; Hattie McDaniel jako pierwsza czarnoskóra aktorka otrzymała Oscara za rolę Mammy w Przeminęło z wiatrem; sam film nagrodzono ogółem ośmioma statuetkami.
1 marca – Adolf Hitler wydał rozporządzenie w sprawie przygotowania inwazji na Norwegię.
5 marca – Biuro Polityczne KC WKP(b) podjęło decyzję o wymordowaniu ok. 25 tysięcy polskich jeńców wojennych.
6 marca – wojna radziecko-fińska: najskuteczniejszy w historii wojen fiński snajper Simo Häyhä, który zastrzelił ponad 705 żołnierzy radzieckich, został ciężko ranny w wyniku postrzału w twarz.
8 marca – dekrety polskie: w Niemczech wprowadzono obowiązek noszenia oznaczenia „P” przez polskich robotników przymusowych.
11 marca – brytyjski bombowiec Bristol Blenheim zatopił na Morzu Północnym odbywający próbny rejs niemiecki okręt podwodny U-31. Zginęła cała 48-osobowa załoga i 10 cywilnych specjalistów.
12 marca – w Moskwie podpisano traktat pokojowy kończący wojnę zimową pomiędzy ZSRR a Finlandią.
13 marca – został odkryty obiekt Mayalla; para zderzających się galaktyk w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy.
21 marca – Paul Reynaud został premierem Francji.
22 marca – w obozie koncentracyjnym Stutthof rozstrzelano 66 osób, m.in.: Mariana Góreckiego, Bronisława Komorowskiego i Tadeusza Ziółkowskiego.
27 marca – na wodach cieśniny Skagerrak zaginął niemiecki okręt podwodny U-22 wraz z 27-osobową załogą.
30 marca – Japończycy ustanowili w Nankinie marionetkowy chiński rząd Wang Jingweia.
31 marca:
- powstała Karelo-Fińska Socjalistyczna Republika Radziecka, szesnasty członek Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.
- Raszid Ali al-Kilani został po raz drugi premierem Iraku.
3 kwietnia:
- rozpoczęto masowe egzekucje polskich jeńców wojennych w obozach sowieckich w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku.
- w Michigan założono Park Narodowy Isle Royale.
4 kwietnia – zbrodnia katyńska: rozpoczęła się likwidacja obozu jenieckiego w Ostaszkowie.
5 kwietnia – zbrodnia katyńska: rozpoczęła się likwidacja obozu jenieckiego w Starobielsku na Ukrainie.
6 kwietnia – niemiecki okręt podwodny U-50 zatonął wraz z 44-osobową załogą po wejściu na brytyjską minę u wybrzeży Norwegii.
8 kwietnia:
- Niemieckie Naczelne Dowództwo Sił Zbrojnych, na mocy decyzji Adolfa Hitlera, wydało rozporządzenie nakazujące zdymisjonowanie wszystkich półkrwi Żydów, oraz żołnierzy ożenionych z Żydówkami i półkrwi Żydówkami.
- u wybrzeży Norwegii okręt podwodny ORP Orzeł zatopił niemiecki statek z transportem wojska MS Rio de Janeiro; zginęło około 200 osób, około 180 zostało uratowanych.
9 kwietnia – kampania norweska: napaść Niemiec na Danię i Norwegię (Operacja Weserübung).
10 kwietnia:
- Islandia zerwała unię z Danią po zajęciu jej przez Niemców.
- kampania norweska: taktyczne zwycięstwo floty brytyjskiej w I bitwie morskiej pod Narwikiem.
13 kwietnia – kampania norweska: zwycięstwo Brytyjczyków w II bitwie morskiej pod Narwikiem.
14 kwietnia – kampania norweska: pod Narwikiem wylądowały brytyjsko-francusko-polskie siły ekspedycyjne.
22 kwietnia – zbrodnia katyńska: zginęła podporucznik pilot Janina Lewandowska, jedyna kobieta - ofiara zbrodni katyńskiej, pilot szybowcowy i samolotowy, córka generała Dowbor-Muśnickiego.
23 kwietnia – 198 osób zginęło w pożarze sali tanecznej w Natchez (Missisipi).
27 kwietnia:
- Heinrich Himmler wydał rozkaz utworzenia obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu.
- w brazylijskim São Paulo otwarto Estádio do Pacaembu.
28 kwietnia:
- kampania norweska: podczas niemieckiego nalotu na Molde król Haakon VII i jego syn, następca tronu książę Olaf demonstracyjnie przeczekali bombardowanie na otwartym terenie pod brzozą, która nazwana później królewską stała się symbolem norweskiego oporu przeciwko agresji niemieckiej.
- w Seattle uruchomiono komunikację trolejbusową.
- Atlético Madryt zdobył swój pierwszy tytuł piłkarskiego mistrza Hiszpanii.
30 kwietnia – kampania norweska: kapitulacja armii norweskiej w południowej części kraju.
1 maja – odwołano XII Letnie Igrzyska Olimpijskie w Helsinkach.
2 maja – papież Pius XII kanonizował Gemmę Galgani.
3 maja – polska załoga przejęła brytyjski niszczyciel ORP Garland.
4 maja – kampania norweska: pod Narwikiem niemieckie samoloty zatopiły niszczyciel ORP Grom; zginęło 59 członków załogi.
6 maja – John Steinbeck otrzymał Nagrodę Pulitzera za powieść Grona gniewu.
7 maja – zawarto konkordat między Portugalią a Stolicą Apostolską.
8 maja – kampania norweska: w porcie Harstad wylądowała polska Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich pod dowództwem gen. Zygmunta Bohusza-Szyszko, która wzięła udział w bitwie o Narwik.
10 maja:
- napaść Niemiec na Francję, Belgię, Holandię i Luksemburg.
- Winston Churchill zastąpił Neville’a Chamberleina na stanowisku premiera Wielkiej Brytanii.
- Brytyjczycy wylądowali na Islandii, gdzie założyli swoją bazę.
11 maja – kampania belgijska: zwycięstwo Niemców w bitwie o Fort Eben-Emael.
12 maja – front zachodni: rozpoczęła się bitwa o Afsluitdijk.
13 maja:
- front zachodni: wojska niemieckie przerwały francuskie linie obronne na Mozie.
- nowy brytyjski premier Winston Churchill oznajmił w inauguracyjnym przemówieniu przed Izbą Gmin, że może obiecać jedynie krew, pot i łzy.
14 maja:
- po zbombardowaniu Rotterdamu przez Luftwaffe skapitulowała Holandia.
- w Norwegii został zbombardowany przez niemieckie lotnictwo statek pasażerski MS Chrobry.
- zakończyła się bitwa o Afsluitdijk.
15 maja:
- kampania norweska: zbombardowany poprzedniego dnia statek pasażerski MS Chrobry został dobity torpedą zrzuconą przez samolot brytyjski i zatonął.
- w San Bernardino w Kalifornii bracia Dick i Mac McDonaldowie założyli firmę McDonald’s.
17 maja – kampania belgijska: wojska niemieckie zajęły Brukselę.
19 maja – Niemcy osiągnęli brzeg kanału La Manche i odcięli główne siły sprzymierzonych we Flandrii.
23 maja – polski okręt podwodny ORP Orzeł wyszedł w swój ostatni patrol na Morze Północne, w trakcie którego, z niewyjaśnionych do dziś przyczyn, zaginął bez śladu.
26 maja – rozpoczęła się ewakuacja brytyjskiego korpusu ekspedycyjnego z północnej Francji.
27 maja – kampania francuska: w wiosce Le Paradis w departamencie Pas-de-Calais żołnierze 3. dywizji pancernej SS Totenkopf zamordowali 97 brytyjskich jeńców wojennych.
28 maja:
- front zachodni: kapitulacja armii belgijskiej.
- kampania norweska: zdobycie Narwiku przez wojska alianckie.
- bitwa o Atlantyk: u wybrzeży Portugalii niemiecki okręt podwodny U-37 zatopił francuski statek pasażerski Brazza; zginęło 379 spośród 576 osób na pokładzie.
29 maja – dokonano oblotu amerykańskiego myśliwca Vought F4U Corsair.
3 czerwca – kampania francuska: Paryż został zbombardowany przez Luftwaffe.
4 czerwca – kampania francuska: zakończyła się ewakuacja brytyjskiego korpusu ekspedycyjnego z Dunkierki.
5 czerwca – kampania francuska: rozpoczęła się druga faza niemieckiego podboju Francji pod kryptonimem „Fall Rot”.
8 czerwca:
- bitwa o Atlantyk: okręt podwodny ORP Orzeł nie powrócił planowo do brytyjskiego portu i 11 czerwca został uznany za utracony.
- kampania norweska: ostatni żołnierze alianccy ewakuowali się z Narwiku. W trakcie ewakuacji został zatopiony przez Niemców lotniskowiec HMS Glorious oraz eskortujące go niszczyciele HMS Ardent i HMS Acasta, w wyniku czego zginęło 1519 osób na ich pokładach.
14 czerwca – kampania francuska: Niemcy wkroczyli do Paryża.
16 czerwca – utworzono komunistyczny rząd na Litwie.
17 czerwca – Armia Czerwona zaatakowała Litwę, Łotwę i Estonię.
18 czerwca – Charles de Gaulle wygłosił na antenie radia BBC przemówienie do narodu francuskiego, wzywające do walki z niemieckim okupantem.
22 czerwca – Francja skapitulowała przed III Rzeszą; generał armii Charles Huntziger w imieniu marszałka Petaina podpisał traktat rozejmowy w Compiègne.
28 czerwca – Rumunia wypełniła radzieckie ultimatum i scedowała Besarabię na rzecz ZSRR.
10 lipca:
- formalny koniec III Republiki Francuskiej i powstanie Państwa Vichy. Francuskie Zgromadzenie Narodowe nadało nadzwyczajne uprawnienia marszałkowi Petainowi, został on szefem państwa i skupił zarówno władzę ustawodawczą, jak i wykonawczą, a także sprawował kontrolę nad siłami zbrojnymi.
- rozpoczęła się bitwa o Anglię, kampania powietrzna toczona między niemieckim lotnictwem Luftwaffe a brytyjskim RAF w czasie II wojny światowej.
12 lipca – w Londynie ukazał się pierwszy numer pisma polskiego rządu na emigracji Dziennik Polski.
14 lipca – w Estonii, Łotwie i na Litwie odbyły się wybory do proradzieckich parlamentów.
20 lipca – Dania wystąpiła z Ligi Narodów.
27 lipca – odbyła się premiera filmu animowanego A Wild Hare; debiut ekranowy Królika Bugsa.
Sierpień – Rumunia oddała Węgrom środkową część państwa (Siedmiogród) wraz z miastem Kluż.
1 sierpnia – japoński minister spraw zagranicznych Yosuke Matsuoka ogłosił plan utworzenia Strefy Wspólnego Dobrobytu Wielkiej Azji Wschodniej.
2 sierpnia:
- sformowano Dywizjon 303 w angielskiej bazie RAF-u w Northolt.
- do obozu koncentracyjnego Groß-Rosen przybył pierwszy transport więźniów.
- została utworzona Mołdawska Socjalistyczna Republika Radziecka.
3 sierpnia – aneksja państw nadbałtyckich – Litwy, Łotwy, i Estonii – przez ZSRR.
5 sierpnia – podpisano brytyjsko-polską umowę wojskową.
20 sierpnia – na rozkaz Stalina agenci NKWD dokonali udanego zamachu na Lwa Trockiego.
24 sierpnia – bitwa o Anglię: Antoni Głowacki, jako jedyny polski pilot, zestrzelił w ciągu jednego dnia 5 niemieckich samolotów.
30 sierpnia – odbył się drugi arbitraż wiedeński.
2 września – USA i Wielka Brytania zawarły porozumienie niszczyciele za bazy.
4 września – Ion Antonescu został premierem Rumunii.
6 września – król Karol II Rumuński abdykował na rzecz swego syna Michała.
7 września:
- bitwa o Anglię: Luftwaffe rozpoczęło bombardowanie Londynu.
- na mocy rumuńsko-bułgarskiego układu w Krajowie południowa Dobrudża została przyłączona do Bułgarii.
9 września – włoskie lotnictwo zbombardowało Tel-Awiw, zabijając 130 osób.
12 września – odkryto paleolityczne malowidła naskalne w Lascaux we Francji.
16 września – Stany Zjednoczone wprowadziły obowiązek powszechnej służby wojskowej.
17 września – Adolf Hitler odwołał inwazję na Wielką Brytanię.
24 września – do niemieckich kin wszedł antysemicki film propagandowy Żyd Süss.
27 września – podpisanie przez Niemcy, Włochy i Japonię paktu trzech.
1 października – Albert Einstein został zaprzysiężony jako obywatel USA.
4 października – na granicznej Przełęczy Brenner w Alpach spotkali się Adolf Hitler i Benito Mussolini.
15 października – miała miejsce premiera filmu Charliego Chaplina Dyktator.
23 października – Francisco Franco i Adolf Hitler spotkali się na granicy francusko-hiszpańskiej w Hendaye.
26 października – dokonano oblotu amerykańskiego myśliwca P-51 Mustang.
28 października – rozpoczęła się wojna włosko-grecka.
30 października – ukazało się ostatnie wydanie polonijnego tygodnika Gazeta Katolicka w Kanadzie.
31 października – powietrzna bitwa o Anglię zakończona niepowodzeniem Luftwaffe.
5 listopada – Franklin Delano Roosevelt po raz trzeci wygrał wybory prezydenckie w USA.
6 listopada – ukazało się pierwsze wydanie tygodnika Gazeta Polska w Kanadzie.
7 listopada – wskutek sztormu zawalił się most w Tacomie.
8 listopada – premiera filmu Znak Zorro.
10 listopada:
- podczas wizyty w Berlinie Wiaczesław Mołotow odrzucił propozycję przystąpienia ZSRR do niemiecko-włosko-japońskiego Paktu trzech.
- około 1000 osób zginęło w trzęsieniu ziemi w Rumunii.
13 listopada – premiera pierwszego stereofonicznego filmu animowanego Fantazja.
19 listopada – Adolf Hitler przyjął w swej alpejskiej rezydencji króla Belgów Leopolda III.
20 listopada – podpisanie paktu trzech przez Węgry.
23 listopada – podpisanie paktu trzech przez Rumunię.
24 listopada – podpisanie paktu trzech przez Słowację.
25 listopada:
- dokonano oblotu brytyjskiego samolotu wielozadaniowego de Havilland Mosquito.
- na Litwie, Łotwie i w Estonii wszedł do obiegu rubel radziecki.
- w Porcie Hajfa brytyjskie okręty wojenne ostrzelały francuski statek Patria ze 1800 nielegalnymi żydowskimi imigrantami. Zginęło 260 osób, a 172 zostały ranne.
27 listopada – faszystowska rumuńska Żelazna Gwardia dokonała egzekucji 64 członków rządu byłego króla Karola II.
9 grudnia – Chiny wypowiedziały wojnę Japonii, Niemcom i Włochom.
13 grudnia – Marcel Déat założył w Paryżu kolaboracyjne, faszystowskie Zgromadzenie Narodowo-Ludowe (RNP).
15 grudnia – marszałek Edward Śmigły-Rydz zbiegł z rumuńskiego miejsca internowania w Dragoslavele i udał się na Węgry.
18 grudnia – Adolf Hitler zatwierdził plan ataku na ZSRR („Plan Barbarossa”).
19 grudnia – Risto Ryti został prezydentem Finlandii.
21 grudnia – pistolet maszynowy PPSz wszedł do uzbrojenia Armii Czerwonej.

Urodzili się[edytuj | edytuj kod]

1 stycznia:
- Bernd Barleben, niemiecki kolarz, srebrny medalista olimpijski.
- Joanna Jędryka, polska aktorka
- Bohdan Likszo, polski koszykarz, reprezentant Polski, wicemistrz Europy, uczestnik Igrzysk Olimpijskich (zm. 1993)
- Janina Natusiewicz-Mirer, polska działaczka społeczna (zm. 2010)
- Anna Prucnal, polska aktorka i piosenkarka
- László Sáry, węgierski kompozytor i pianista
2 stycznia:
- Adam Lityński, polski prawnik
- Zbigniew Romaszewski, polski polityk (zm. 2014)
- Tomasz Szarota, polski historyk i publicysta
- S.R. Srinivasa Varadhan, amerykański matematyk
3 stycznia:
- Alberto Rendo, argentyński piłkarz
- Thelma Schoonmaker, amerykańska montażystka filmowa
4 stycznia:
- Brian David Josephson, brytyjski fizyk, laureat Nagrody Nobla
- Gao Xingjian, pisarz i dramaturg chiński
- Antoni Krauze, polski reżyser
- Helmut Jahn, amerykański architekt pochodzenia niemieckiego
7 stycznia – Jan Maciej Dyduch, polski ksiądz katolicki
9 stycznia – Ruth Dreifuss, szwajcarska polityk
10 stycznia:
- Zenon Bryk, polski generał
- Jan Pieszczachowicz, polski krytyk literacki i publicysta
- Maciej Rayzacher, polski aktor
12 stycznia:
- Ronald Shannon Jackson, amerykański perkusista (zm. 2013)
- Zbigniew Jaworski, polski polityk
13 stycznia – Edmund White, amerykański powieściopisarz
14 stycznia:
- Wojciech Dziembowski, polski astronom
- Trevor Nunn, angielski reżyser teatralny, filmowy i telewizyjny
15 stycznia:
- Paweł Nowisz, polski aktor
- Krzysztof Śliwiński, polski działacz katolicki
16 stycznia – Franz Müntefering, niemiecki polityk
17 stycznia:
- Mircea Snegur, polityk mołdawski
- Kipchoge Keino, kenijski lekkoatleta
- Tabare Vazquez, urugwajski polityk
18 stycznia – Iva Zanicchi, włoska piosenkarka i eurodeputowana
19 stycznia – Bernhard Sinkel, niemiecki reżyser i scenarzysta
21 stycznia – Jack Nicklaus, amerykański golfista
22 stycznia:
- Eberhard Weber, niemiecki kontrabasista i kompozytor
- John Hurt, angielski aktor
- Tadeusz Kwiatkowski-Cugow, polski poeta, prozaik, eseista i satyryk (zm. 2008)
23 stycznia – Yves Patenôtre, francuski biskup katolicki
24 stycznia – Joachim Gauck, prezydent Niemiec, duchowny luterański
25 stycznia – Wolfgang Paul, niemiecki piłkarz
27 stycznia:
- James Cromwell, amerykański aktor
- Hugh Porter, brytyjski kolarz
29 stycznia:
- Janusz Majewski, polski szermierz
- Katharine Ross, amerykańska aktorka i scenarzystka
1 lutego:
- Henryk Giżycki, polski aktor teatralny i filmowy (zm. 1998)
- Włodzimierz (Ikim), rosyjski duchowny prawosławny
4 lutego – George Romero, amerykański reżyser i scenarzysta
5 lutego – Hans Rudolf Giger, szwajcarski malarz (zm. 2014)
6 lutego – Tom Brokaw, amerykański dziennikarz telewizyjny
7 lutego:
- Toshihide Maskawa, japoński fizyk, noblista
- Tony Tan Keng Yam, singapurski matematyk i polityk
8 lutego – Bohdan Paczyński, polski astronom, astrofizyk (zm. 2007)
9 lutego – John Maxwell Coetzee, pisarz południowoafrykański, laureat Nagrody Nobla
10 lutego – Mary Rand, brytyjska lekkoatletka
12 lutego – Hank Brown, amerykański polityk
16 lutego – Vincent Cadieux, kanadyjski duchowny katolicki
17 lutego:
- Vicente Fernández, meksykański piosenkarz, producent i aktor
- Willi Holdorf, niemiecki lekkoatleta
- Andrzej Kotkowski, polski reżyser, scenarzysta i aktor
19 lutego:
- Smokey Robinson, amerykański piosenkarz
- Andrzej Strejlau, polski trener piłkarski
20 lutego:
- Jimmy Greaves, angielski piłkarz
- Judy Cornwell, brytyjska aktorka
- Salomea Kapuścińska, polska poetka
- Emilia Krakowska, polska aktorka
22 lutego:
- Maciej Bednarkiewicz, polski adwokat
- Jon Elster, norweski filozof
- Chet Walker, amerykański koszykarz
23 lutego – Peter Fonda, amerykański aktor i scenarzysta filmowy
24 lutego:
- Jimmy Ellis, amerykański bokser (zm. 2014)
- Denis Law, szkocki piłkarz
- Guy Périllat, francuski narciarz
25 lutego – Béchara Boutros Raï, libański duchowny katolicki, kardynał
26 lutego – Agneta Pleijel, szwedzka poetka, powieściopisarka, dramatopisarka i tłumaczka
27 lutego – Friedel Rausch, niemiecki piłkarz
28 lutego:
- Mario Andretti, amerykański kierowca wyścigowy
- Jürgen Chrobog, dyplomata niemiecki
- Joe South, amerykański piosenkarz (zm. 2012)
29 lutego – Bartłomiej (patriarcha Konstantynopola)
1 marca – Ralph Towner, amerykański instrumentalista i kompozytor
2 marca:
- Andrzej Korzyński, polski kompozytor
- Lothar de Maizière, niemiecki polityk
3 marca:
- Antoni Cofalik, polski skrzypek i pedagog
- Kazimierz Klęk, polski chemik, polityk, minister przemysłu chemicznego
- Jan Kopcewicz, polski biolog
- Silvia Pimentel, brazylijska prawniczka i feministka
- Jean-Paul Proust, francuski polityk, premier Monako (zm. 2010)
5 marca:
- Graham McRae, nowozelandzki kierowca wyścigowy
- Jerzy Zygmunt Nowak, polski aktor
- Sepp Piontek, niemiecki piłkarz
8 marca:
- Jiří Daler, czechosłowacki kolarz
- Denis Madden, amerykański duchowny katolicki
- Manfred Manglitz, niemiecki piłkarz
- Stanisław Rodziński, polski malarz
9 marca:
- Łarisa Gołubkina, rosyjska aktorka
- Raúl Juliá, amerykański aktor (zm. 1994)
- Władysław Nikiciuk, polski lekkoatleta
10 marca – Chuck Norris, amerykański aktor
11 marca:
- Aloyse Knepper, luksemburski strzelec
- Andrzej Koprowski, polski jezuita
- Horst Rascher, niemiecki bokser
12 marca – Al Jarreau, amerykański wokalista
13 marca:
- Włodzimierz Przybylski, polski inżynier
- Józef Woroszczak, polski sportowiec, lekarz i polityk
14 marca:
- Hans-Olaf Henkel, niemiecki menadżer branży przemysłowej, wykładowca akademicki, publicysta i polityk
- Julian Hunte, polityk Saint Lucia
16 marca:
- Jan Głuchowski, polski historyk
- Claus Offe, niemiecki socjolog
17 marca:
- Jacek Baluch, polski literaturoznawca
- Anni Biechl, niemiecka lekkoatletka
- Hugo Zarich, piłkarz argentyński
20 marca – Krzysztof Parlinski, polski fizyk
21 marca – Solomon Burke, amerykański piosenkarz rockowy (zm. 2010)
22 marca:
- Fausto Bertinotti, włoski polityk
- Ewa Łętowska, polska prawnik
23 marca:
- Jacek Karwowski, polski fizyk
- Haing S. Ngor, kambodżański lekarz i amerykański aktor (zm. 1996)
- Ferdynand Rymarz, polski prawnik
24 marca:
- Diana Orleańska, księżniczka francuska
- Rudi Pawelka, polityk niemiecki, przewodniczący Ziomkostwa Śląskiego
25 marca – Mina, włoska piosenkarka
26 marca:
- James Caan, amerykański aktor
- Christina Odenberg, szwedzka duchowna luterańska
- Nancy Pelosi, polityk amerykańska
29 marca:
- Godfrey Reggio, amerykański reżyser i scenarzysta
- Astrud Gilberto, brazylijska piosenkarka
30 marca:
- Julio Mattos, argentyński piłkarz
- Uwe Timm, pisarz niemiecki
- Jerry Lucas, amerykański koszykarz
- Pedro Shimose, boliwijski poeta, publicysta, eseista i kompozytor
31 marca – Patrick Leahy, amerykański polityk
1 kwietnia – Wangari Maathai, kenijska działaczka społeczna, laureatka Nagrody Nobla (zm. 2011)
2 kwietnia – Jerzy Jogałła, polski aktor
3 kwietnia:
- Magdalena Celówna, polska aktorka
- Marian Glinkowski, polski reżyser i animator kultury (zm. 2014)
4 kwietnia – Richard Attwood, brytyjski kierowca wyścigowy
8 kwietnia – John Havlicek, amerykański koszykarz
9 kwietnia – Hans-Joachim Reske, niemiecki lekkoatleta
11 kwietnia:
- Thomas Harris, amerykański pisarz
- Władysław Komar, polski lekkoatleta, kulomiot, aktor (zm. 1998)
- Orest Meleschuk, kanadyjski curler
12 kwietnia:
- John Hagee, amerykański pastor
- Herbie Hancock, amerykański pianista i kompozytor jazzowy
13 kwietnia:
- Vladimir Cosma, rumuński skrzypek i kompozytor
- Piotr Figiel, polski dyrygent, kompozytor, aranżer, pianista i organista (zm. 2011)
- Jean-Marie Gustave Le Clézio, francuski pisarz, laureat Nagrody Nobla
- Max Mosley, brytyjski prawnik
14 kwietnia – Marie Kinsky von Wchinitz und Tettau, księżna Liechtensteinu
15 kwietnia:
- Jeffrey Archer, brytyjski polityk
- Bert Harkins, szkocki żużlowiec
- Edy Hubacher, szwajcarski lekkoatleta i bobsleista
16 kwietnia:
- Paul Cox, australijski reżyser
- Krzysztof Kumor, polski aktor
- Małgorzata II, królowa Danii
17 kwietnia – Agostino Vallini, włoski duchowny katolicki, kardynał
18 kwietnia:
- Joseph L. Goldstein, amerykański genetyk, laureat Nagrody Nobla
- Gordon Spice, brytyjski kierowca wyścigowy
19 kwietnia:
- Kurt Ahrens Jr, niemiecki kierowca wyścigowy
- Mieczysław Banasik, polski aktor
- Reinhard Bonnke, niemiecki misjonarz zielonoświątkowy
21 kwietnia – Zdzisław Wardejn, polski aktor
23 kwietnia – Wojciech Duryasz, polski aktor
24 kwietnia – Sue Grafton, amerykańska pisarka
25 kwietnia – Al Pacino, amerykański aktor
26 kwietnia:
- Inga Arfwidsson, szwedzka curlerka
- Dietmar Hopp, niemiecki przedsiębiorca
- Giorgio Moroder, włoski muzyk, kompozytor i producent muzyczny
28 kwietnia – Carlo Rancati, włoski kolarz
29 kwietnia – Peter Arthur Diamond, amerykański ekonomista
30 kwietnia – Burt Young, amerykański aktor
1 maja:
- Colette Awital, izraelska polityk
- Edward Redliński, polski prozaik, reportażysta i dramaturg
2 maja – Bernard Sołtysik, polski kompozytor
4 maja:
- Robin Cook, amerykański pisarz
- Andrzej Rozhin, polski reżyser teatralny
5 maja – Lance Henriksen, amerykański aktor i scenarzysta pochodzenia norweskiego
6 maja – André-Joseph Léonard, belgijski duchowny katolicki
7 maja – Marek Gołąb, polski sztangista
8 maja:
- Mariusz Hermansdorfer, polski historyk i krytyk sztuki, wieloletni dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu
- Marceli Kosman, polski historyk
- Ricky Nelson, amerykański aktor, piosenkarz i gitarzysta (zm. 1985)
- James L. Brooks, hollywoodzki producent, scenarzysta i reżyser
- Lech Woszczerowicz, polski polityk
9 maja – Joachim Starbatty, niemiecki ekonomista
10 maja:
- Arthur Alexander, amerykański piosenkarz Country soul (zm. 1993)
- Vicente Miera, hiszpański piłkarz i trener piłkarski
14 maja:
- Marta Lipińska, polska aktorka
- William Francis Murphy, amerykański duchowny katolicki
15 maja:
- Carlos Bielicki, argentyński szachista pochodzenia polskiego
- Luwsanlchagwyn Dasznjam, mongolski łyżwiarz szybki, olimpijczyk
- Michael Jarrell, amerykański duchowny katolicki
- Lainie Kazan, amerykańska aktorka i piosenkarka
- Don Nelson, amerykański koszykarz, skrzydłowy i trener
17 maja:
- Luwsan-Ajuuszijn Daszdemberel, mongolski biegacz narciarski, olimpijczyk
- Valie Export, austriacka artystka
- Alan Kay, amerykański informatyk
- Marcel Łoziński, polski reżyser
18 maja:
- Jan Czykwin, białoruski poeta, historyk i tłumacz
- Małgorzata Szpakowska, polska kulturoznawca, krytyk literacki i historyk literatury
19 maja:
- Jan Janssen, holenderski kolarz
- Jerzy Wieczorek, polski polityk
20 maja – Norbert Werbs, niemiecki duchowny katolicki
21 maja – Józef Kędzia, polski elektrotechnik
24 maja:
- Iosif Brodski, rosyjski poeta i eseista, laureat Nagrody Nobla (zm. 1996)
- Jan Bernard Szlaga, polski duchowny katolicki (zm. 2012)
25 maja:
- Nobuyoshi Araki, japoński fotograf
- Peppino Gagliardi, włoski piosenkarz i kompozytor
26 maja:
- Jerome Hanus, amerykański duchowny katolicki
- Levon Helm, amerykański muzyk rockowy (zm. 2012)
27 maja:
- Hubert Kostka, polski piłkarz
- Gilberto Reis, portugalski duchowny katolicki
- Jarosław Dmytrasewicz, ukraiński piłkarz
28 maja:
- Hiroshi Katayama, japoński piłkarz
- Danuta Knysz-Tomaszewska, polska historyk literatury, edytor, tłumacz
- Tom Petri, amerykański polityk
30 maja – David Ackroyd, amerykański aktor
[[31 maja]:]
- Mário Lino, portugalski polityk
- Gilbert Shelton, amerykański twórca komiksów, rysownik i scenarzysta
1 czerwca:
- Kip Thorne, amerykański fizyk
- René Auberjonois, amerykański aktor i reżyser
2 czerwca:
- Konstantyn II Glücksburg, król Grecji
- Mamnun Husajn, pakistański przedsiębiorca i polityk
4 czerwca:
- Ludwig Schwarz, austriacki biskup katolicki
- Klaus Urbanczyk, niemiecki piłkarz
5 czerwca:
- Imre Komora, węgierski piłkarz
- Gilles Lussier, kanadyjski duchowny katolicki
7 czerwca – Tom Jones, walijski piosenkarz i aktor
8 czerwca:
- Andrzej Mrozek, polski aktor
- Nancy Sinatra, amerykańska piosenkarka i aktorka pochodzenia włoskiego
13 czerwca:
- Dallas Long, amerykański lekkoatleta
- Gojko Mitić, jugosłowiański aktor
14 czerwca – Francesco Guccini, włoski piosenkarz i aktor
16 czerwca:
- Carole Ann Ford, brytyjska aktorka
- Otacílio Gonçalves da Silva Junior, brazylijski trener piłkarski
17 czerwca:
- George A. Akerlof, ekonomista amerykański, laureat Nagrody Nobla
- Horst Franz, niemiecki trener piłkarski
19 czerwca:
- Ludmyła Kuczma, ukraińska była pierwsza dama
- Marlene Warfield, amerykańska aktorka
20 czerwca:
- Eugen Drewermann, niemiecki teolog, psychoanalityk i pisarz
- John Mahoney, brytyjski aktor
21 czerwca:
- Mariette Hartley, amerykańska aktorka
- Michael Ruse, brytyjski filozof
22 czerwca – Abbas Kiarostami, irański reżyser filmowy
24 czerwca – Vittorio Storaro, włoski operator filmowy
25 czerwca:
- Judy Amoore, australijska lekkoatletka
- Thomas Köhler, niemiecki saneczkarz
- Mary Beth Peil, amerykańska aktorka, śpiewaczka operowa
- Shōzō Tsugitani, japoński piłkarz
26 czerwca – Bogdan Sölle, polski scenograf
27 czerwca:
- Andrzej Grąziewicz, polski aktor
- Ian Lang, szkocki polityk
28 czerwca – Muhammad Yunus, bangladeski wykładowca ekonomii, laureat Nagrody Nobla
2 lipca – Georgi Iwanow, pierwszy bułgarski kosmonauta
3 lipca:
- Jerzy Buzek, polski polityk, premier Polski, przewodniczący Parlamentu Europejskiego
- Lamar Alexander, amerykański polityk
4 lipca
- Paul Bootkoski, amerykański biskup katolicki
- Franciszek Buszka, polski polityk
5 lipca – Eddie Miles, amerykański koszykarz
6 lipca:
- Rex Cawley, amerykański lekkoatleta, płotkarz
- Kazimierz Głowacki, polski kontradmirał, oficer służb specjalnych
- Nursułtan Nazarbajew, kazachski polityk, prezydent Kazachstanu
7 lipca:
- Dziecyn Pema, tybetańska działaczka społeczna i sportowa, polityk, siostra Tenzina Gjaco, XIV Dalajlamy.
- Ringo Starr, wokalista, perkusista, kompozytor i producent nagrań, aktor, muzyk zespołu The Beatles
8 lipca – Jan Rozmarynowski, polski fotoreporter sportowy
9 lipca – Jair da Costa, brazylijski piłkarz
10 lipca:
- Rolf Herings, niemiecki lekkoatleta
- Anatol Lawina, polski działacz opozycji demokratycznej (zm. 2006)
- Tommy Troelsen, duński piłkarz, trener
11 lipca
- Luwsanszarawyn Cend, mongolski łyżwiarz szybki, olimpijczyk
- Adam Styka, polski malarz, grafik, pedagog
13 lipca – Patrick Stewart, brytyjski aktor
14 lipca – Susan Howatch, brytyjska powieściopisarka
15 lipca – Paweł Cieślik, polski duchowny katolicki
17 lipca:
- Marian Cycoń, polski polityk
- Francisco Toledo, meksykański grafik
18 lipca:
- James Brolin, amerykański aktor i reżyser
- Aleksy Awdiejew, polski aktor i piosenkarz pochodzenia rosyjskiego
20 lipca:
- Czesław Gładkowski, polski kontrabasista, kompozytor i aranżer
- Janusz Kondratowicz, polski poeta, satyryk, autor tekstów piosenek i dziennikarz (zm. 2014)
21 lipca:
- Jim Clyburn, amerykański polityk
- Marco Maciel, brazylijski prawnik, polityk, wiceprezydent Brazylii
- Zygmunt Przychodzeń, polski ekonomista
22 lipca – Alex Trebek, amerykańska osobowość telewizyjna
23 lipca – Alfons Kupis, polski generał
24 lipca:
- Wolfgang Clement, niemiecki polityk
- Stanley Hauerwas, teolog ewangelicki i pacyfista
26 lipca:
- Brigitte Hamann, austriacka historyk niemieckiego pochodzenia
- Jürgen Kurbjuhn, niemiecki piłkarz (zm. 2014)
27 lipca – Pina Bausch, niemiecka choreografka, tancerka (zm. 2009)
28 lipca – Romuald Loegler, polski architekt
30 lipca – Clive Sinclair, brytyjski wynalazca i konstruktor
1 sierpnia:
- Horst Herrmann, niemiecki pisarz
- Arnold Othmar Wieland, niemiecki duchowny katolicki
2 sierpnia – John A. Leslie, kanadyjski filozof
3 sierpnia – Martin Sheen, amerykański aktor
4 sierpnia – Émile Zuccarelli, francuski i korsykański polityk
6 sierpnia – Muchu Alijew, dagestański polityk, prezydent Dagestanu
7 sierpnia:
- Jean-Luc Dehaene, belgijski polityk (zm. 2014)
- Camilo Lorenzo Iglesias, hiszpański duchowny katolicki, buskup Astorgi
8 sierpnia – Dennis Tito, amerykański milioner
10 sierpnia:
- Peter Atkins, angielski chemik
- Wieniamin Smiechow, rosyjski aktor
- Irena Telesz-Burczyk, polska aktorka
11 sierpnia – Tadeusz Morawski, polski naukowiec, profesor elektroniki oraz autor palindromów.
12 sierpnia – Tony Allen, nigeryjski perkusista i kompozytor
14 sierpnia:
- Arthur Laffer, amerykański ekonomista
- Aristides Royo, prezydent Panamy
16 sierpnia:
- Bruce Beresford, australijski reżyser i scenarzysta
- Alix Dobkin, amerykańska piosenkarka i kompozytorka
17 sierpnia
- David Price, amerykański polityk
- Irena Zofia Romaszewska, polska działaczka społeczna
18 sierpnia – Adam Makowicz, polski pianista
19 sierpnia – Jill St. John, amerykańska aktorka
20 sierpnia – Tom DeMarco, amerykański konsultant i informatyk
22 sierpnia – Valerie Harper, amerykańska aktorka
23 sierpnia
- Tony Bill, amerykański aktor, reżyser i producent filmowy
- Thomas Steitz, amerykański biochemik, biofizyk molekularny, laureat Nagrody Nobla
24 sierpnia – Sharon Butala, kanadyjska pisarka
26 sierpnia – Felix Mitelman, szwedzki naukowiec
27 sierpnia – Yannis Spiteris, grecki duchowny katolicki
28 sierpnia:
- William Cohen, amerykański polityk
- Dirk Galuba, niemiecki aktor
- Ken Jenkins, amerykański aktor
- Agostino Marchetto, włoski duchowny katolicki
- Roger Pingeon, francuski kolarz
31 sierpnia:
- Stefan Frankiewicz, polski historyk i publicysta
- Dorrit Willumsen, duńska pisarka
3 września:
- Eduardo Galeano, urugwajski dziennikarz (zm. 2015)
- Paul Loverde, amerykański duchowny katolicki
4 września
- Ramón del Hoyo López, hiszpański duchowny katolicki, biskup Jaén
- Wilfried Kindermann, niemiecki lekkoatleta, sprinter, lekarz sportowy
5 września:
- Giancarlo Cella, włoski piłkarz
- Raquel Welch, amerykańska aktorka
6 września – Janusz Mariański, polski ksiądz katolicki
7 września:
- Dario Argento, włoski reżyser
- Abdurrahman Wahid, indonezyjski polityk, prezydent Indonezji (zm. 2009)
8 września
- Altero Matteoli, włoski polityk
- Jerzy Robert Nowak, polski historyk
10 września:
- Roy Ayers, amerykański wibrafonista
- Stanisław Gomułka, polski ekonomista
11 września:
- Mirosława Krajewska, polska aktorka
- Andrzej Mencwel, polski historyk i krytyk literatury i kultury polskiej, antropolog kultury, eseista, publicysta
- Brian De Palma, amerykański reżyser
12 września:
- Linda Gray, amerykańska aktorka
- Cedendżawyn Lchamdżaw, mongolska łyżwiarka szybka, olimpijka
13 września – Óscar Arias Sánchez, kostarykański polityk i ekonomista
14 września – Larry Brown, amerykański koszykarz
15 września:
- Chris Menges, brytyjski operator filmowy i reżyser
- Jürgen Schröder, niemiecki polityk
- Norman Spinrad, amerykański pisarz
16 września:
- Jutta Heine, niemiecki lekkoatleta
- Andrzej Sankowski – polski chirurg ogólny i chirurg plastyk
17 września:
- Klaus Küng, austriacki biskup katolicki
- Jan Eliasson, dyplomata szwedzki
18 września – Abbas El Fassi, marokański polityk i dyplomata
19 września – Ireneusz Kania, polski tłumacz
20 września:
- Tarō Asō, premier Japonii
- Otfried Mickler, niemiecki socjolog
21 września:
- Wiktor (Olejnik), rosyjski duchowny prawosławny
- Mohammad Reza Szadżarian, irański mistrz klasycznego śpiewu perskiego
22 września – Anna Karina, duńska aktorka
23 września – Gerhard Hennige, niemiecki lekkoatleta
27 września – Benoni Beheyt, belgijski kolarz
28 września – Leszek Perth, polski dziennikarz radiowy
29 września:
- Lorenzo Baldisseri, włoski duchowny katolicki
- Nicola Di Bari, włoski piosenkarz i kompozytor
3 października:
- Aleksander (Kudriaszow), rosyjski duchowny prawosławny
- Franciszek Kamecki, polski poeta i duchowny katolicki
- Franciszek Ziejka, polski uczony
4 października – Silvio Marzolini, piłkarz argentyński
5 października:
- Alberto Bombassei, włoski przedsiębiorca
- Joseph Kohnen, luksemburski literaturoznawca
- Elżbieta Morawiec, polska krytyk teatralna i literacka, publicystka i tłumaczka
6 października – Manfred Bietak, austriacki egiptolog i archeolog
8 października – Hans-Jürgen Rückborn, niemiecki lekkoatleta
9 października – John Lennon, muzyk zespołu The Beatles (zm. 1980)
10 października:
- Tadeusz Komarnicki, polski generał
- Kiyoshi Tanabe, japoński bokser
11 października
- Christoph Blocher, szwajcarski polityk
- Plácido Rodríguez, amerykański duchowny katolicki
- Jean-Claude Schindelholz, piłkarz szwajcarski
14 października:
- Walenty (Miszczuk), rosyjski duchowny prawosławny
- Cliff Richard, muzyk
15 października – Peter Doherty, immunolog australijski, laureat Nagrody Nobla
16 października – Barry Corbin, aktor amerykański
17 października:
- Ewa Mirowska, polska aktorka
- Stephen Kovacevich,, amerykański pianista i dyrygent
- Józef Wysocki, polski duchowny katolicki
18 października – Erik Hartsuiker, holenderski wioślarz
19 października:
- Jerzy Kulej, polski pięściarz, olimpijczyk (zm. 2012)
- Michael Gambon, amerykański aktor
20 października – Edward Mikołajczyk, polski dziennikarz telewizyjny
21 października:
- Kazimierz Goebel, polski matematyk
- Manfred Mann, południowoafrykański muzyk
- Marita Petersen, pierwsza kobieta-premier Wysp Owczych (zm. 2001)
23 października – Pelé, brazylijski piłkarz
26 października:
- José María Arancedo, argentyński duchowny katolicki
- Eddie Henderson, amerykański trębacz i kompozytor
- Krystyna Wawrzynowicz, polska polityk
28 października:
- Paul Helminger, luksemburski polityk
- Andrzej Jonas, polski dziennikarz i publicysta
- Tadeusz Kraśko, polski dziennikarz
- Danièle Sallenave, francuska pisarka
29 października:
- Heinrich Mussinghoff, austriacki biskup katolicki
- Jean-Louis Plouffe, kanadyjski duchowny katolicki
- Xavier Stierli, piłkarz szwajcarski
30 października – Adam Fiala, polski powieściopisarz i ilustrator książek
1 listopada – Barry Sadler, piosenkarz i pisarz amerykański (zm. 1989)
2 listopada:
- Jerzy Łapiński, polski aktor
- Gigi Proietti, włoski aktor i piosenkarz
3 listopada – Mirlande Manigat, haitańska polityk i profesor
4 listopada – Marlène Jobert, aktorka francuska
5 listopada:
- Pavel Mikeska, czeski trener skoków narciarskich
- Ted Kulongoski, amerykański polityk
6 listopada – Andrzej Kuś, alpinista, taternik, tłumacz, projektant, wykładowca języków obcych (zm. 2008)
9 listopada:
- Rajmund Zieliński, polski kolarz
- Andrea Mugione, włoski duchowny katolicki
11 listopada:
- Barbara Boxer, amerykańska polityk, członkini Partii Demokratycznej
- Stanisław Liszewski, polski geograf
13 listopada
- Saul Kripke, amerykański filozof i logik
- William Taubman, amerykański politolog
15 listopada:
- Tom Schaeffer, szwedzki curler
- Sam Waterston, amerykański aktor
- Wolfgang Zimmerer, niemiecki bobsleista
16 listopada – Henk Cornelisse, holenderski kolarz
17 listopada:
- Gérard Coliche, francuski duchowny katolicki
- Płaton (Udowienko), rosyjski duchowny prawosławny
- Michele De Rosa, włoski duchowny katolicki
18 listopada – Kabus ibn Sa’id, sułtan Omanu
20 listopada:
- Arieh Warshel, amerykańsko-izraelski naukowiec, laureat Nagrody Nobla
- Erwin Wilczek, polski piłkarz
21 listopada – Terry Dischinger, amerykański koszykarz
22 listopada:
- Alberto Fouillioux, piłkarz chilijski
- Terry Gilliam, amerykański reżyser i scenarzysta filmowy
- Andrzej Żuławski, polski reżyser i pisarz
24 listopada – Hermann Otto Solms, niemiecki ekonomista, przedsiębiorca i polityk
26 listopada – Konrad Frejdlich, polska poeta
27 listopada:
- Bruce Lee, amerykański aktor, mistrz sztuk walk (zm. 1973)
- Maciej Małecki, polski kompozytor i pianista
- Józef Zwierzyna, polski piłkarz
29 listopada – Chuck Mangione, amerykański kompozytor i muzyk jazzowy
30 listopada:
- Pavel Doležel, czechosłowacki kolarz
- Moacyr José Vitti, brazylijski duchowny katolicki (zm. 2014)
- Rafał Marszałek, polski krytyk filmowy
- Alviero Niccacci, włoski biblista i filolog
1 grudnia:
- Terry Erwin, amerykański ekolog i entomolog
- Waldemar Gawron, polski lekkoatleta
- Ferenc Makk, węgierski historyk
- Jan Śrutwa, polski duchowny katolicki
3 grudnia – Daniel Salmon, francuski kolarz
5 grudnia – Boris Ignatjew, rosyjski trener i były piłkarz
7 grudnia – Alfred Gauda, lubelski muzealnik, etnograf, grafik, twórca ekslibrisów (zm. 2005)
10 grudnia – Aleksander Smolar, polski publicysta i politolog
11 grudnia:
- Barbara Dzido-Lelińska, polska aktorka
- Donna Mills, amerykańska aktorka
12 grudnia:
- Adam Kowalewski, polski architekt
- Dionne Warwick, amerykańska piosenkarka i pianistka
14 grudnia – Teresa Jasztal, polska polityk
16 grudnia – Zdzisława Janowska, polska polityk
17 grudnia – Adolfo Canepa, gibraltarski polityk
19 grudnia – Phil Ochs, amerykański piosenkarz związany z ruchem folkowym i pieśni protestu (zm. 1976)
21 grudnia – Kálmán Sóvári, węgierski piłkarz
23 grudnia – Jorma Kaukonen, amerykański gitarzysta, kompozytor i autor tekstów
24 grudnia – Ugo Tomeazzi, włoski piłkarz
25 grudnia:
- Muse Hassan Abdulle, somalijski polityk i wojskowy
- Henryk Wujec, polski polityk
26 grudnia – Edward C. Prescott, ekonomista amerykański, laureat Nagrody Nobla
27 grudnia – Natan Tenenbaum, polski satyryk, poeta i autor tekstów
28 grudnia – Don Francisco, chilijski prezenter telewizyjny
29 grudnia – Néstor Combin, francuski piłkarz

data dzienna nieznana
- Jan Andrzej Kubik, polski inżynier
- Ewald Macha, polski inżynier (zm. 2014)
- Peter Mutharika, malawijski prawnik i polityk
- Tadeusz Oleś, polski zoolog
- Tadeusz Piotrowski, polski taternik, alpinista i himalaista, autor książek o tematyce wspinaczkowej (zm. 1986)
- Anita Shapira, izraelska historyk

Zmarli[edytuj | edytuj kod]

4 stycznia – Emanuel González García, hiszpański biskup, błogosławiony katolicki (ur. 1877)
11 stycznia:
- Rudolf Redlinghofer, austriacka ofiara nazizmu, Świadek Jehowy (ur. 1900)
- Franciszek Rogaczewski, polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1892)
18 stycznia – Kazimierz Przerwa-Tetmajer, polski poeta, nowelista, powieściopisarz, przedstawiciel Młodej Polski (ur. 1865)
19 stycznia – Ignacy Chrzanowski, polski historyk literatury (ur. 1866)
20 stycznia – Ludomir Chojnowski, powstaniec styczniowy (ur. 1843)
28 stycznia – Károly Kaán, węgierski leśnik, pionier ochrony przyrody (ur. 1867)
28 stycznia (prawdopodobnie) – Gustaw Manitius, polski duchowny luterański, zamordowany przez strażników w Forcie VII (ur. 1880)
31 stycznia – Kandelaria od św. Józefa, wenezuelska zakonnica, założycielka zgromadzenia Siostrzyczek Ubogich z Altagracia de Orituco, błogosławiona katolicka (ur. 1863)
20 lutego – Ludwik Mzyk, polski werbista, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. 1905)
24 lutego – Ascensión Nicol Goni, hiszpańska zakonnica, błogosławiona katolicka (ur. 1868)
10 marca – Michaił Bułhakow, rosyjski pisarz (ur. 1891)
12 marca – Luigi Orione, włoski duchowny katolicki, założyciel zgromadzenia Orionistów, działacz społeczny, święty Kościoła katolickiego (ur. 1872)
16 marca – Selma Lagerlöf, szwedzka pisarka, laureatka literackiej Nagrody Nobla w 1909 roku (ur. 1858)
20 marca – Antonina Englisch, taterniczka (ur. 1853)
kwiecień – Włodzimierz Gosławski, polski taternik, chemik (ur. 1903)
kwiecień-maj – zamordowani w Katyniu, Charkowie, Twerze, Kijowie i Mińsku
- 5 kwietnia – Stanisław Korczak, legionista, policjant, ofiara NKWD, zamordowany w Twerze (ur. 1896)
- 22 kwietnia – Janina Lewandowska, polska śpiewaczka, pilot szybowcowy i samolotowy (ur. 1908)
- ? – Tomasz Piskorski, polski prawnik, działacz Związku Harcerstwa Polskiego, uczestnik walk o niepodległość Polski (ur. 1898)
- ? – Mieczysław Smorawiński, polski dowódca wojskowy, generał brygady Wojska Polskiego, dowódca Okręgu Korpusu Nr II (ur. 1893)
- ? – Władysław Sebyła, polski poeta, tłumacz i malarz (ur. 1902)
2 kwietnia – Juliusz Dąbrowski, polski prawnik, instruktor harcerski, harcmistrz, rozstrzelany przez niemieckich okupantów w Palmirach (ur. 1909)
19 kwietnia – Ferdynand Rabowski, polski geolog, taternik (ur. 1884)
26 kwietnia – Stanisław Kubista, polski werbista, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. 1898)
30 kwietnia – Henryk Dobrzański, ps. Hubal, dowódca oddziału Hubalczyków na Kielecczyźnie w czasie II wojny światowej (ur. 1897)
20 maja – Verner von Heidenstam, szwedzki prozaik i poeta, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1916 roku (ur. 1859)
24 maja:
- Józef Kurzawa, polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1910)
- Wincenty Matuszewski, polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1869)
28 maja – Władysław Demski, polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1884)
30 maja – Otto Neururer, austriacki duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1882)
6 czerwca – Innocenty Guz, polski franciszkanin, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. 1890)
13 czerwca – Witold Świerz, polski lekarz, taternik, narciarz (ur. 1885)
17 czerwca – Arthur Harden, brytyjski biochemik, laureat Nagrody Nobla w 1929 roku (ur. 1865)
20 czerwca
- Jehan Alain, kompozytor francuski (ur. 1911)
- Władysław Ziętkiewicz, pułkownik piechoty Wojska Polskiego, taternik, działacz narciarski i pionier narciarstwa wysokogórskiego (ur. 1892)
20-21 czerwca – rozstrzelani przez niemieckich okupantów w Palmirach pod Warszawą:
- Włodzimierz Hulewicz, literat
- Halina Jaroszewiczowa, polska działaczka niepodległościowa i społeczna, polityk, poseł na Sejm i senator w II RP (ur. 1892)
- Janusz Kusociński, sportowiec (ur. 1907)
- Mieczysław Niedziałkowski, polityk (ur. 1893)
- Jan Pohoski, polski działacz niepodległościowy, inżynier architekt (ur. 1889)
- Maciej Rataj, polityk (ur. 1884)
24 czerwca – Alfred Fowler, brytyjski astronom (ur. 1868)
4 lipca – Józef Pankiewicz, polski malarz i grafik, pedagog (ur. 1866)
5 lipca – Carl Einstein, niemiecki pisarz i badacz historii literatury (ur. 1885)
31 lipca – Harry Wahl, fiński żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1869)
3 sierpnia – Józef Mamica, polski duchowny luterański, kapelan wojskowy (ur. 1878)
8 sierpnia – Włodzimierz Laskowski, polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1886)
16 sierpnia – Henri Desgrange, francuski kolarz szosowy, pomysłodawca i organizator Tour de France (ur. 1865)
18 sierpnia – Walter Chrysler, amerykański pionier automobilizmu (ur. 1875)
21 sierpnia:
- Jerzy Bandrowski, polski pisarz (ur. 1883)
- Lew Trocki, działacz komunistyczny, twórca idei „permanentnej rewolucji”, zamordowany przez agenta NKWD w Meksyku (ur. 1879)
24 sierpnia – Paul Nipkow, twórca wynalazku nazywanego tarczą Nipkowa, który umożliwił powstanie współczesnej telewizji (ur. 1860)
17 września – Zygmunt Sajna, polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony, rozstrzelany przez niemieckich okupantów w Palmirach (ur. 1897)
23 września – Bernardyna Maria Jabłońska, polska albertynka, błogosławiona katolicka (ur. 1878)
2 października – Johan Anker, norweski przedsiębiorca, konstruktor jachtów i żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1871)
8 października – Josef František, czeski lotnik, as myśliwski (ur. 1914)
11 października – Vito Volterra, włoski matematyk i fizyk (ur. 1860)
26 października – Olga Boznańska, polska malarka okresu modernizmu (ur. 1865)
4 listopada – Arthur Henry Rostron kapitan RMS Carpathia (ur. 1869)
28 listopada – Harald Sandberg, szwedzki żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1883)
7 grudnia – Arthur Ahnger, fiński żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1886)
16 grudnia – Filip Siphong Onphitak, tajski męczennik, błogosławiony katolicki (ur. 1907)
18 grudnia – Michał Piaszczyński, polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1885)
21 grudnia – Francis Scott Fitzgerald, amerykański pisarz i scenarzysta filmowy (ur. 1896)
26 grudnia
- Męczennicy z Songkhon:
  - Agnieszka Phila, tajska zakonnica, męczennica, błogosławiona katolicka (ur. 1909)
  - Łucja Khambang, tajska zakonnica, męczennica, błogosławiona katolicka (ur. 1917)
  - Agata Phutta, tajska męczennica, błogosławiona katolicka (ur. 1882)
  - Cecylia Butsi, tajska męczennica, błogosławiona katolicka (ur. 1924)
  - Bibiana Khampai, tajska męczennica, błogosławiona katolicka (ur. 1925)
  - Maria Phon, tajska męczennica, błogosławiona katolicka (ur. 1929)

data dzienna nieznana:
- Teréz Egenhoffer, węgierska taterniczka (ur. 1855)

Zdarzenia astronomiczne[edytuj | edytuj kod]

1 października – całkowite zaćmienie Słońca

Nagrody Nobla[edytuj | edytuj kod]

z powodu wojny Nagród Nobla nie przyznano

Święta ruchome[edytuj | edytuj kod]

Tłusty czwartek: 1 lutego
Ostatki: 6 lutego
Popielec: 7 lutego
Niedziela Palmowa: 17 marca
Wielki Czwartek: 21 marca
Wielki Piątek: 22 marca
Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa: 23 marca
Wielka Sobota: 23 marca
Wielkanoc: 24 marca
Poniedziałek wielkanocny: 25 marca
Wniebowstąpienie Pańskie: 2 maja
Zesłanie Ducha Świętego: 12 maja
Boże Ciało: 23 maja

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

1940

Spis treści

II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]

Pozostałe wydarzenia w Polsce[edytuj | edytuj kod]

Pozostałe wydarzenia na świecie[edytuj | edytuj kod]

Urodzili się[edytuj | edytuj kod]

Zmarli[edytuj | edytuj kod]

Zdarzenia astronomiczne[edytuj | edytuj kod]

Nagrody Nobla[edytuj | edytuj kod]

Święta ruchome[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Menu nawigacyjne

Narzędzia osobiste

Przestrzenie nazw

Warianty

Wyświetleń

Więcej

Szukaj

Nawigacja

Dla czytelników

Dla wikipedystów

Narzędzia

Drukuj lub eksportuj

W innych językach